دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

•    صرفنظر از این که ویروس تغییرشکل یافته کوید۱۹ که مستمراً نیز
•    دگرگون می‌شود، واکسن مؤثری بیابدیاخیر، یک چیز مسلم است، و آن
•    این که تأثیر «تمدنی» آن، تا سال‌ها و حتی قرن‌ها باقی خواهد ماند، ...

•    عمده‌ای از میراث تمدن که در زمان- فضاهای گردهم‌آیی انسانی
•    نمودار می‌شدند، به محاق تعطیلی می‌روند و بازتولید نخواهند شد.

•    ویروس کوید۱۹، سومین نسخه دگردیسی و تغییریافته ویروس کرونا،
•    عامل عمومی بیماری بسیار متنوع موسوم به «سرماخوردگی» است.

•    سارس و مرس، دو نسخه قبلی، با میزان شیوع بسیار بسیار
•    پایین‌تر (حداکثر هشت هزار نفر در جهان)،
•    از طریق تهاجم همه جانبه به موارد بسیار محدود بیماری سرکوب شدند،...

•    ولی ویروس کوید۱۹، از دو جهت، یکی شیوع و توان سرایت بالا، و دیگری،
•    میزان بالای مرگبار بودن، میزان ریسک بالا و پایداری را تحمیل می‌کند، که بسی
•    بیش از ریسک یک نبرد اتمی جهانگیر است، و نیاز به برنامه طولانی‌مدت دارد.

░▒▓
Nikita Argunov, “THE COMA”, 2019.
░▒▓

•    برنامه‌ریزان، باید بر مبنای دامنه واقعی بحران، طراحی و برنامه‌ریزی
•    ارائه دهند. دامنه بحران کوید۱۹، وسیع‌تر از چیزی است که تعبیر
•    متداول «پساکرونا» در بین برنامه‌ریزان و سیاستمداران القا می‌کند؛ ...

•    ما باید برای استمرار طولانی مدت این بیماری آماده شویم، و از آن بیش،
•    باید بکوشیم تا از این بحران به عنوان یک واقعیت بلندمدت،
•    پلی برای ارتقاء بیابیم.
•    اکیداً باید از استعمال شتاب‌زده و نامدلل عبارت «پساکرونا» پرهیز کنیم.

░▒▓ کلیدواژگان: کوید۱۹، تمدن، پساکرونا، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/xEf8y

توأم با اقتباس‌های آزاد

هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    سریال «سایه همسایه»، اثر درخشان محمود استادمحمد و اسماعیل خلج، در سال 1365، مخاطبان را میخکوب شبکه یک سیما می‌کرد، و از سبکی بهره می‌برد که در آن دهه، به ایرانیان قوت استقامت می‌بخشید. جسورانه، همه مسائل را مطرح می‌نمود، و در عین حال، همکاری‌های انسانی در متن اجتماع صمیمی را منشأ امید تاریخ‌ساز می‌ساخت.
▬    آمیرزا، شخصیت محوری فیلم، پیرمردی مغنی ولی بی‌کار است؛ او با پول ارسالی پسرش روزگار می‌گذراند؛ پسر، در ادامه روندی که از قبل انقلاب آغاز شده، برای کار به کویت رفته، ولی مدتی است که پولی نمی‌فرستد و خبری از او نیست.
▬    صاحبخانه که روابط خوبی هم با او دارد، در پی دادخواست تخلیه است! او به سرطان مبتلا است و پزشکان از او قطع امید کرده‌اند. وی می‌خواهد صورت و تکلیف اموال خود را جمع و جور کند.
▬    دختر آمیرزا، بیوه شهیدی است که نمی‌تواند فراموشش کند؛ نمی‌تواند خود را به همسری با فرزند بقال محله راضی کند. این پسر برازنده محل، جانبازی است که تازه از مداوا در آلمان بازگشته و دوباره قصد رفتن به جبهه دارد.
▬    خانم همسایه، بیوه مردی است که او هم برای کار به کویت رفته و پس از بیست روز مرده است. این خانم در منازل اهالی محله، کلفتی می‌کند. پسرش، دانش‌آموزی ممتاز اما فقیر است. ولی خانه‌ی خراب، بر سر آن‌ها فرو می‌ریزد.
▬    قهوه‌چی محل، کارگر چاپخانه بوده که همسر و دو فرزندش، بی‌اطلاع او به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند. او در چشم‌انتظاری فرزندانش، دچار اختلال حواس است.
▬    در بقالی محل هم، موش‌ها مشق هفت لشکر ناصرالدین‌شاهی دارند.
▬    خلاصه، فستیوالی از مسائل در همان قسمت نخست در مقابل مخاطب گشوده می‌شود، ولی سبک طرح و تفصیل موضوع به نحوی است، که از متن آن، انگیزه و نیروی اجتماعی فوران می‌کند.
▬    این سبک، منحصر به سریال «سایه همسایه» نبود، و سایر محصولات رسانه‌ای وقت، بیانگر توأم سختی‌ها و امیدهای فردی و اجتماعی بودند. این لحن، همچنان نیاز امروز ماست.

░▒▓ کلیدواژگان: سینمای اجتماعی، انتقاد راهگشا، دهه 1360، محمود استادمحمد و اسماعیل خلج، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/jiCEz

توأم با اقتباس‌های آزاد

مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    آیا رایانه‌ها به ما حمله‌ور شده‌اند؟... آیا با شوک کوید۱۹، ماشین‌ها به بازار اشتغال یورش برده‌اند؟ در واقع، بله. ضرورت‌های قرنطینه، از دورکاری گرفته تا خریدهای برخط، خبر از زوال بسیاری از شغل‌ها، در ازای ایجاد شغل‌های معدود می‌دهند، و به جای شغل‌های از دست رفته، رایانه‌ها و ماشین‌ها جلوس می‌کنند. و رایانه‌ها و ماشین‌های هوشمند، با تمام ماشین‌های تاریخ، یک تفاوت مهم دارند، و آن این که با داشتن هوش مصنوعی، مهم‌ترین تمایز تاریخی کارگر انسانی با فناوری را با خود حمل می‌کنند.
▬    این روزها سیاستمداران، به امکان برقراری درآمد پایه جبرانی می‌اندیشند تا از فروپاشی اقتصادی خانوارها جلوگیری کنند. اما زندگی بدون شغل، حتی اگر با درآمدی پایدار همراه باشد نیز می‌تواند منجر به احساس پوچی و افسردگی شود. آیا آینده بدون شغل، لاجرم معنادار بودن زندگی‌ ما را به مخاطره خواهد افکند؟ ما نیاز به انقلابی در فرهنگ معاش خود داریم و قدم اول در این راه، آموزش است.

░▒▓
Jeff Vintar, Alex Proyas, “I, Robot”, 2004.
░▒▓

▬    اگر عملکردهای ما، وفق ارزش‌های انسانی، معقول بود، انسان‌ها به جای کار سخت و سخت‌تر، برای گسترش هر چه بیشتر معاش، حقوق پایه را وسیله‌ای برای گسترش خلاقیت، اخلاق، عشق، حکمت و انباشت هر چیزی می‌کردند که وجه تمایز انسان و سایر موجودات است، و در عوض، از ماشین‌ها برای تأمین معاش بهره می‌بردند.
▬    این، نیاز به یک دگرگونی فرهنگی دارد.

░▒▓ کلیدواژگان: کوید۱۹، ماشین‌های هوشمند، بازار اشتغال، پایان اشتغال، تأمین اجتماعی، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/Nsq5c

توأم با اقتباس‌های آزاد

مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▀█▄  ۱... بشر امروز خیلی برای کامیابی تلاش کرده، ولی مار توسعه ما، خودش را بلعید
▬    بشر امروز خیلی برای کامیابی تلاش کرده است؛ خیلی بیشتر از آن که بسیاری از مردم تاریخ کوشیده‌اند ...
▬    اما ...
▬    ولی مار توسعه ما، خودش را بلعید
▬    بی‌عدالتی
▬    آزادی منفی
▬    نابودی محیط زیست
▬    حس بدبختی و فزونی روان‌پریشی
▬    استثمار بی‌سابقه زنان
▬    قدرناشناسی‌ها
▬    همه این‌ها در یک افق وسیع‌تر، محصول برنامه‌های توسعه خود ما در فردگرایی و شهرنشینی و سرمایه‌داری و دموکراسی و سایر نهادهای مدرن بودند که خودشان، خودشان را بلعیدند.

▀█▄  ۲... گوش خود را به هشدارهای آسمانی بستیم، و به مسیریابی خودمان مغرور شدیم
▬    و اگر از ما بپرسید که چطور شد که این طور شد، خواهیم گفت که ما در طراحی مسیر توسعه خود از نقشه‌ای که از بالا مسیرهای بن‌بست و بدترافیک را نشان دهد استفاده نکردیم.
▬    گوش خود را به هشدارهای نگاه آسمانی که از بالا، مسیر ما را می‌داند بستیم، و به مسیریابی خودمان مغرور شدیم.
▬    ما بلندنظر نبودیم، و عاقبت کارها را در نظر نگرفتیم.
▬    نگاه ما به جلوی پای‌مان بود و آن سو تر را، نه دیدیم و نه خواستیم که ببینیم.

░▒▓
Tomm Moore, The Secret of Kells, 2009.
░▒▓

▀█▄  ۳... رهایی
▬    هیچ می‌دانید که معجزه همه پیامبران بزرگ که موجب ایمان ملت‌ها و جمعیت‌های بسیار به ایشان می‌شد، خبر دادن از آینده بوده است؟
▬    خبر دادن از معاد اعمال، از آینده...
▬    بشر در گذشته خویش دوران‌های مختلفی از عظمت را سپری کرده است که به افول انجامیده و در هر افول، از ناسنجیدگی آینده به رنجوری افتاده. پیامبران بزرگ در همین نقاط رنجوری، دست ملت‌ها را گرفته‌اند و از پرتگاه‌ها بازگردانده‌اند.
▬    بیایید قدری تأمل کنیم...

▀█▄  فرجام
▬    ما برای کامیابی در مسیریابی‌های خود، به نگاه آسمانی احتیاج داریم... آسمان... آسمان...

░▒▓ کلیدواژگان: اخلاق توسعه، معادنگری، آنری برگسون، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/Zw2ev

توأم با اقتباس‌های آزادتوأم با اقتباس‌های آزاد
مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    ما در شبیه‌سازی‌ها غرق شده‌ایم.
▬    زمانی، «فوتوشاپ»، تهدیدی شد علیه اسناد مکتوب. و پس از فوتوشاپ، اسناد مکتوب عملاً از سندیت افتادند.
▬    سپس، افترافکت، همان کاری که فوتوشاپ با عکس می‌کرد، با فیلم صورت می‌داد.
▬    و در گامی دیگر، اودیشن، صدا را شبیه‌سازی می‌کرد.
▬    حالا صداتصویر متحرک، به همان دقت تصویر ثابت قابل دستکاری شده است.
▬    ما در دوران زوال سندیت‌ها به دلیل وفور شبیه‌سازی زندگی می‌کنیم.

▬    زوال سندیت‌ها، با شبیه‌سازیِ دست‌ساز فوتوشاب و افترافکت و اودیشن محقق شد.
▬    و حالا، با ورود هوش مصنوعی به حیطه شبیه‌سازی، «ژرف‌دروغ» یا دیپ‌فیک به وجود آمده.
▬    ژرف‌دروغ، تولید ماشینی دروغ با جزئیات است.
▬    و با ژرفدروغ، دیگر نمی‌شود، مطلقاً به هیچ صداتصویری اعتماد کرد.

▬    درست در شب یک انتخابات سرنوشت‌ساز، می‌شود صدا، تصویر یا صداتصویر ژرف‌دروغینی منتشر کرد، و ورق را برگرداند.
▬    و این، مخاطره‌ای است که سلامت هر انتخاباتی را تهدید خواهد کرد.
▬    چندسالی که است که در متن شبکه‌های اجتماعی، اسنادی منتشر و سپس تکذیب می‌گردد.
▬    و تکذیب، وقتی اتفاق می‌افتد که دروغ، خسارت خود را وارد آورده.
▬    حالا، ژرف‌دروغ که تولید ماشینی دروغ است، تهدید قطعی علیه مردم‌سالاری محسوب می‌شود.

▬    برای رویارویی با ژرفدروغ‌ها، اعمال محدودیت‌های قانونی چندان مؤثر نیستند؛ زیرا ژرف‌دروغ‌ها فراتر از مرزهای ملی عمل می‌کنند.
▬    از این گذشته، همچنان دگم‌های آزادی بیان و حقوق بشر که متعلق به دو قرن پیش هستند، دست برخوردهای قاطع و پشیمان کننده را بسته‌اند.
▬    یک اتحاد جهانی و اقدام جمعی برای مجازات سنگین ژرفدروغ‌ها لازم است.

▬    یک راه حل دیگر، سواد رسانه‌ای است.
▬    سواد رسانه‌ای مردم را از اعتماد به منابع نامطمئن پرهیز می‌دهد.
▬    این، تا حدودی مؤثر هست، ولی
▬    ژرفدروغ، متکی بر بازسازی ماشینی و دقیق صداتصویر است، و صداتصویر، منبع تاریخی اعتماد بوده است.

▬    مؤثرترین روش، احیای «سنت‌های قابل‌اعتماد» است؛
▬    احیای سنت‌هایی که به اتکاء زمینه‌های تاریخی ارتباطات انسانی، پیام‌های قابل اعتماد را در مواقع ضروری منتقل کند و جامعه را از افتادن در تندبادهای احساسات برانگیخته از شبکه‌های اجتماعی باز دارد.
▬    در میان «سنت‌های قابل اعتماد»، دین و نهادهای دینی جایگاه ممتازی دارند.
▬    مشارکت فعال مردم در نهادهای دینی، بسیاری از خطرات و از جمله خطرات ژرفدروغ‌ها را کمرنگ خواهد کرد.

░▒▓ کلیدواژگان: ژرفدروغ، Deep Fake، تقلب در انتخابات، دگم‌های آزادی بیان و حقوق بشر، سواد رسانه‌ای

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/zy3Wm

توأم با اقتباس‌های آزاد

مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    حالا، با شوک کوید۱۹ و با دوری اجباری از جهان عینی،
▬    باور خواهیم کرد که در دنیایی حیات می‌گذرانیم، که
▬    عمیقاً و تماماً در تهدید مجازی شدن غوطه خورده است.
...

░▒▓
Laurence and Andrew Paul Wachowski, The Matrix, 1999.
░▒▓

▬    همچون کسانی زندگی می‌کنیم، که در کوچک‌ترین حرکات زندگی
▬    وابسته به اطلاعاتی هستند که از رسانه‌ها به ایشان تزریق شوند!
...
▬    ما مشخصاً کنترل خواهیم شد؛ توسط رسانه‌های حرفه‌ای و مجهز
▬    به «هوش مصنوعی» کنترل خواهیم شد، مگر آن‌که خود را به
▬    «سواد رسانه‌ای انتقادی» مجهز سازیم.
...
▬    «سواد رسانه‌ای انتقادی»، در پی شناخت فرایندی است كه طی آن،
▬    دست‌اندركارن حرفه‌ای ارتباطات، فناوری ارتباطی هوشمند را طراحی كرده،
▬    و از آن برای پخش پیام به صورتی وسیع، سریع، و پیوسته برای
▬    رسیدن به اهداف خاص و رساندن معانی معین و اعمال نفوذ در
▬    مخاطبانی انبوه و ناهمگون كه به صورتی گزینشی برنامه‌ها
▬    را تفسیر می‌كنند، استفاده می‌نمایند.

▒▓ کلیدواژگان:  سواد رسانه‌ای انتقادی، شوک کوید۱۹، هوش مصنوعی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/ZxvVS

توأم با اقتباس‌های آزاد

مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    ژانر واقع‌گرای سیاسی در یکی از پربیننده‌ترین سریال‌های تاریخ رسانه‌ها از نت‌فلیکس، به کمک آمده تا یک چیز را معلوم کند...

▬    یک باربیکیو در خیابان منتهی به کاخ سفید، پولی برای برق کولر ندارد!

░▒▓
Beau Willimon, House of Cards
░▒▓

▬    طی دویست سال اخیر، روشنفکران وابسته،
▬    بدترینِ ما را با بهترینِ آن‌ها مقایسه کرده‌اند،
▬    و ما را به نتایج انقیادآوری رسانده‌اند.

▬    ماجرای ما سال‌هاست که این است؛ ماجرای مرغ همسایه غاز است...

▬    سریال خانه پوشالی، حقایقی از زندگی در امریکا را نشان ما می‌دهد...

▬    بخش مهمی از سلطه امریکا بر جهان، بر سیطره فرهنگی متکی است.
▬    وقتی هر فرانسوی یا ایرانی، از هر ۱۰ فیلم و سریالی که می‌بینند، ۹ تای آن محصول صنعت سینمای امریکاست، برتری فرهنگی امریکا و انقیاد فرهنگی خود را می‌پذیرند.
▬    با این سیطره فرهنگی، مردم دنیا اگر آلوده‌ترین آلودگی‌ها را در رفتار و منش امریکایی ببینند، باور نمی‌کنند، و بیشتر مایل‌اند تا فرودستی خود را توجیه کنند و از این فرودستی «لذت ببرند»!

▒▓ کلیدواژگان: روشنفکری، بدترینِ ما را با بهترینِ آن‌ها مقایسه کرده‌اند، امپریالیسم فرهنگی، خانه پوشالی، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:

https://aparat.com/v/56mag

توأم با اقتباس‌های آزاد

مأخذ:نیکرو
هو العلیم

دکتر حامد حاجی‌حیدری؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر

▬    غالبا جامعه جوان را جامعه‌ای سرکش و بحرانی، جامعه پیر را حسرت‌بار و غم‌افزا تصویر کرده‌اند. ولی، عبور از جوانی می‌تواند آغاز سنخ تازه‌ای از شوق معنوی باشد، خصوصا اگر در جامعه‌ای با فضای معنوی تحقق یابد.
▬    شوق معنوی میان‌سالی، معنای زندگی در جهان را عوض می‌کند، و تجارب معنوی تازه‌ای را رقم می‌زند؛ تجاربی که گویا به همان اندازه ماجراجویی‌های دوران جوانی عمیق و خوشایند هستند.
▬    جیمز فاولر پس از مطالعه صدها نفر دریافته است که وابستگی به دین، پس از دهه چهارم زندگی افزون می‌شود، بلکه رنگ و بوی تازه‌ای نیز می‌گیرد.

░▒▓
Matt Russell, Seven Days in Utopia
David L. Cook, Golf's Sacred Journey: Seven Days at the Links of Utopia
░▒▓

▬    اگر در جوانی، گرایش دینی در عشق و حریت فزونی می‌یابد، در عبور از جوانی، دین، می‌تواند سخت‌ترین معماهای زندگی را توضیح دهد و اصول و چهارچوب معنابخشی به ارمغان آورد.
▬    و صدالبته، داشتن اصول توضیح‌دهنده، در سختی‌های دوران میان‌سالی و کهن‌سالی، تجربه مسرت‌بخشی است.
▬    پژوهش آرتور بروکز نیز نشان می‌دهد که بزرگ‌سالانی که به دین و معنویت اعتقاد دارند، در کل شادترند، معمولا کمتر از افراد بی‌دین افسرده می‌شوند، و حتی به لحاظ جسمی نیز سالم‌ترند.
▬    جستجوی معنویت، چه در جوانی و چه در میان‌سالی و چه در کهن‌سالی، می‌تواند انواعی از عظیم‌ترین لذت‌های زندگی را به همراه آورد.
▬    وقتی به یک هویت ثابت و تغییرناپذیر قانع می‌شویم، خودمان را از بسیاری از امکان‌های زندگی محروم می‌کنیم. ولی، اگر به جستجوی هویت‌های برتر و کامل‌تر همت گماریم، کشش معنوی غیرمنتظره‌ای در وجودمان خلجان خواهد کرد که وصف‌ناپذیر است.

░▒▓ کلیدواژگان: معنویت، عشق، عبور از جوانی، میان‌سالی و کهن‌سالی، جیمز فاولر، آرتور بروکز، فیلوجامعه‌شناسی

░▒▓ لینک نمایش/دانلود تصویرنوشت:
https://aparat.com/v/bEL0i

مأخذ:نیکرو
هو العلیم