دکتر حامد حاجیحیدری؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ قضیه: رئیس جمهور، به مجلس میروند، و معاون پارلمانی ایشان از همان ابتدا رویکرد سختی نسبت به این موضوع اتخاذ فرمودند. رئیس جمهور هم در گفتگوی تلویزیونی خود از نحوی بگم بگم پرده برداشتند. هر چند میدان سیاست امروز دنیا، به نام «حرفهای بودن»، از فضیلت فاصله گرفته است، ولی حق آن است که از سیاستمدار جمهور اسلامی ایران انتظار دیگری داشته باشیم. وضع و حال پارلمان نیز جالبتر نیست، و رفته رفته از سر و شکل مجلس شورای اسلامی به سمت مجلس عوام انگلیس و امریکا و فرانسه میل کرده است. امضا کردن و امضا پس گرفتن، «شاید اگر سؤال از رئیس جمهور را برای من میآوردند امضا میکردم!»، لابی با وزرا در جلسه استیضاح، و جالب این که وقتی نماینده ناطق معترض میشود که بگذارید وزیر سخنان مرا بشنود، نماینده لابیکننده طلبکار هم میشود و به سمت تریبون مجلس حملهور میشود! این شواهد، ما را در مورد سلامت مقامات مستقیماً دموکراتیک نگران میکند؛ نگرانی از این که مبادا آنها دیگر عصاره فضایل ملت نباشند.
▬ نکته اول: فیالفور به سیاق روشنفکران از وطن بریده میتوان اشکال را به «دموکراسی کژمدرن» ما برگرداند، ولی واقع آن است که اینها مصائب شناخته شده همه دموکراسیهای امروز دنیا هستند؛ از نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور اسبق فرانسه که در طول دوران صدارتش دو بار تجدید فراش کرد تا این دانلد ترامپ که رسوای عالم است. و ما جداً باید برای این بخش مستقیماً دموکراتیک و عوام سیاست خود فکری بکنیم و آن را به زیور جمهوریت (دموکراسی در چهارچوب اخلاق) بیاراییم.
▬ نکته دوم: سیاست امروز ایران و جهان، نیاز عمیقی به سیاستمداران استوار و «پایبند به اصول» دارد. سیاستمدارانی که به لحاظ روحی بسیار قوی و پایدار باشند، و با ویژگیها و عادات ممتاز خود، بدانند که چگونه با چالشها مواجه شوند و ملت را از کورهراهها عبور دهند. در یک مرور تاریخی، سیاستمداران تاریخساز پایبند به اصول، هرگز و به معنای واقعی هرگز، دیگران را به خاطر اشتباهات و کاستیهای خود سرزنش نمیکنند. آنان مسؤولیت کامل اعمال خود را به عهده میگیرند و بگم بگم راه نمیاندازند. آنها کنترل مسائل کشور را به دست اجانب و برجام نمیسپارند، و به تبع، درمانده و منفینگر هم نمیشوند.
▬ نکته سوم: سیاستمدارانی که از ذهن و روحیهی قدرتمندی برخوردارند، نه به رقیبان خود حسادت میکنند و نه مرعوب میشوند. در حقیقت، این افراد به سؤالات و انتقادات رقیبان خود احترام میگذارند، و حتی، آنها را واقعاً دوست دارند. آنها میدانند که رقبا، میتوانند بزرگترین معلمان باشند. زمانی که به رقابت جاری نگاه میکنند، امور درست و نادرست را درک میکنند، و از نکاتی که باعث تمایز و برتری رقیبان شده، الهام میگیرند تا قدمهای بعدی خود را بهتر بردارند. این، اصولاً از لجبازی بهتر است.
▬ نکته چهارم: این سنخ سیاستمداران مستحکم، خودشان را در معرض درد قرار میدهند تا ملت آسوده باشند. سیاستمدارانی که از نظر روحی قوی هستند، در شرایطی که ملت را به سمت هدف متعالی رهبری میکنند، درد خویش را تاب میآورند. سیاستمداران تاریخساز، موفقیت خود را در کنار سایرین معنا و مفهوم میسازند و از «ظرفیت» همه نیروهای ملت استفاده و قدرشناسی میکنند. این امر به خوشبینی منجر میشود و همه را منتفع میگرداند، و از پرخاشگری در سیاست نیز پرهیز میدهد.
▬ نکته پنجم: مرتبط با مطلب اخیر آن است که حکمران آرمانی، به جای متمرکز شدن روی نقاط منفی، انرژی خود را روی بهترین مواردی میگذارد که در اختیار هست. مجالی برای مجادله بر سر نقاط منفی نیست؛ حکمران خوب، در مورد فرصت و انرژی ملت سختگیر است. سیاستمداران بزرگ، در جهت «امید» واقعی قدم بر میدارند. سیاستمدارانی که روحیه و ذهن قدرتمندی دارند، امید واقعبینانه را ساز میکنند. این بدان معنی است که آنها، چالشهای پیش رو را در نظر میگیرند و روی دستور کارهای مؤثر، متمرکز میشوند. آنها باور ندارند که با خوش خیالی چالشها به طور معجزهآسایی از طریق مذاکرات چند روزه و چند ماهه با چند قدرتی که هیچگاه خیری برای ملتی نخواستهاند، ناپدید میشوند، یا اهداف، بدون هیچ اقدام و تلاشی محقق میشوند. سیاستمداری در تاریخ میماند، که پا در رکاب کند و زمام و مهاری که ملت در دست او سپردهاند مستحکم بگیرد و به پیش برد.
▬ نکته آخر: نهایتاً این که سیاستمدار موفق باید به اتکاء زمینه فرهنگی ملت خودش، موفقیت ملی را تعریف کند. از این قرار، گر چه بر مبنای یک چهارچوب کلی از قبل طراحی شده برای توسعه و تعدیل اقتصادی تلاش میکند، ولی، میداند چه زمانی باید به حال مردم مدارا داشت و توقف کرد. این سنخ از سیاستمدار مردمی، از مقتضای مقطع تاریخی و احوال ملی آگاه است، و از توقف و تدبیر در امور نمیهراسد. در حالی که مشاوران خام، در نشان دادن آسیبپذیری سیاسی مردد هستند و میخواهند شعارهای سیاسی از جنس تعدیل اقتصادی را به هر قیمت محقق سازند، ولی، سیاستمداران تاریخساز با منطبق ساختن آهنگ تغییرات با توان و بصیرت مردم، قالبهای بلندمدت کنش تاریخی ملت را غنیتر میسازند و زمینه را برای موفقیتهای آتی فراهم میآورند. در واقع، ارتقای ملت، بسیار مهمتر از حفظ غرور شخصی و جناحی است. امیدوارم رئیس جمهور به این نکات توجه کنند.
مأخذ:صبحنو
هو العلیم