برداشت 
آزاد از Mindtools؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
گستره------|زمان|-------هزینه
▬ در اغلب برنامه‌ها، هزینه، گستره و زمان، عوامل کاملاً مرتبط و به هم پیوسته‌ای هستند و تغییر در هر یک از محدودیت‌های کلیدی، تأثیر زیادی بر دیگری و از همه مهم‌تر کیفیت برنامه دارد. در این نوشتار سعی خواهد شد ارتباط بین سه محدودیت هزینه، گستره و زمان به عنوان ابزاری موثر برای انجام با کیفیت یک برنامه معرفی شود.
░▒▓ معرفی ابزار
▬ در هر برنامه‌ای، سند مهمی به نام منشور برنامه وجود دارد و در این سند، نیازمندی‌های اصلی برنامه برای اتمام موفق آن ذکر می‌شود. اطلاعات مهمی در این سند ذکر می‌شود که از جمله مهم‌ترین آن‌ها، گستره برنامه، هزینه و زمان برنامه است. این محدودیت‌ها به عنوان مثلث آهنی در نظر گرفته می‌شوند، به این دلیل که شما به ندرت می‌توانید یکی از این سه عامل را بدون اثرگذاری بر دیگر عوامل تغییر دهید.
▬ نحوه تحویل برنامه بر اساس این محدودیت‌ها کیفیت خروجی کار شما را – به صورت مثبت یا منفی- ارائه می‌دهد.
▬ هنر مدیریت برنامه برای تیم برنامه (و نه فقط برای مدیر برنامه) اجرایی کردن برنامه بر اساس محدودیت‌های گستره، زمان و هزینه است. زمانی که شما در مسیر برنامه به مسأله‌ای برخورد می‌کنید، مدیریت برنامه بهترین راه‌حل ممکن را پیش‌روی شما قرار می‌دهد، که البته، این گزینه با گزینه راه‌حل ایده‌آل می‌تواند متفاوت باشد.
▬ توجه داشته باشید که در مدیریت برنامه سه عامل سرعت، قیمت و کیفیت معمولاً، مورد تأکید قرار می‌گیرند، اما، اغلب می‌توانید دو مؤلفه از این موارد را در کنار هم داشته باشید:
• اگر محصول برنامه را با سرعت بالا و قیمت ارزان‌تر تحویل دهید، ممکن است از کیفیت کاسته شود.
• اگر محصول برنامه را با سرعت بالا و کیفیت خوب تحویل دهید، هزینه بالاتری خواهد داشت.
• اگر محصول برنامه را با کیفیت و قیمت ارزان‌تر تحویل دهید، انجام آن زمان بیشتری نیاز خواهد داشت.
▬ تصمیم‌گیری براساس ابزار مثلث آهنی مدیریت برنامه؛ با استفاده مناسب از این ابزار خواهید توانست عوامل تأثیرگذار بر مثلث آهنی مدیریت برنامه را شناسایی کنید. بهتر است قبل از شروع برنامه، بالاترین سطح مورد انتظار کارفرما را در مورد رئوس مثلث آهنی به خوبی درک کنید. این مهم است که بدانید در خصوص مؤلفه‌های گستره، هزینه، زمان و الزامات کیفی چقدر انعطاف‌پذیری از سوی کارفرما وجود دارد. بنا بر این، قبل از آغاز به کار روی عوامل سه‌گانه مثلت آهنی برنامه تمرکز کنید:
░▒▓ عامل زمان
• مسیر بحرانی برنامه را مرور کنید. آیا فعالیت‌های قابل حذفی در این مسیر وجود دارد؟
• برای کاهش زمان کلی تحویل برنامه، برنامه‌ریزی مجددی با فعالیت‌های متفاوت، یا تقدم و تأخر متفاوت انجام دهید. آیا فعالیت‌هایی هم‌زمان و مشابهی وجود دارند که موجب کاهش زمان کلی تحویل برنامه شوند؟
• آیا زمان‌های احتمالی برای هر مرحله از برنامه در نظر گرفته‌اید؟ آیا از زمان‌های احتمالی برای ذخیره و کوتاه کردن زمان کلی برنامه می‌توانید برای انجام فعالیت‌های باقی مانده استفاده کنید؟
• فعالیت‌های تعریف شده در برنامه را مرور کنید. آیا همه این فعالیت‌ها برای تحویل برنامه ضروری هستند؟ هیچ فعالیت غیرضروری و قابل حذفی وجود ندارد؟
░▒▓ عامل گستره
• آیا تغییر در گستره برنامه برای تحویل دهی به موقع آن ضروری است؟ آیا می‌توان فاز فعلی گستره برنامه را به نحوی تغییر داد که «لیست آرزوهای کارفرما!» به فاز بعدی منتقل شود؟
• آیا می‌توانید برخی موارد گستره فاز فعلی را به فاز بعدی منتقل کنید؟
• آیا ادامه برنامه براساس گستره تعریف شده منطقی هست؟ آیا نیازی نیست جهت شناسایی و استخراج نیازهای گستره، برنامه را به حالت تعلیق درآورید؟
▬ توجه داشته باشید که برای کاهش احتمال گستره برنامه در طول انجام برنامه، مشارکت و تأیید ذی‌نفعان برنامه در مراحل ابتدایی تعریف فازهای برنامه امری ضروری است. به کارفرما تأکید کنید در صورت تغییر در گستره در حین انجام برنامه توان انجام آن را نخواهید داشت.
░▒▓ عامل هزینه
• آیا می‌توانید فعالیت‌ها را با هزینه کمتری انجام دهید؟ یا از منابع یا اجزای ارزان‌تری استفاده کنید؟ آیا این کار را می‌توانید بدون تأثیر منفی بر الزامات کیفی برنامه انجام دهید؟
• آیا تمام فعالیت‌های تعریف شده برنامه در راستای تحقق اهداف برنامه است؟ آیا می‌توانید برخی از فعالیت‌ها را متوقف یا حذف کنید؟
▬ به یاد داشته باشید چالش اغلب مدیران برنامه، تحقق اهداف برنامه بر اساس محدودیت‌های «مثلث آهنی» شامل گستره، هزینه و زمان بدون تأثیرگذاری بر کیفیت کلی است. بدیهی است ابزارهای متنوعی برای حمایت از شما در چرخه حیات برنامه وجود دارد که ابزار معرفی شده، می‌تواند یکی از آن‌ها باشد. ذکر این نکته حائز اهمیت است که در شرایط امروزی کسب‌وکار، اندازه‌گیری موفقیت شما می‌تواند به عواملی فراتر از «مثلث آهنی» نیز ارتباط داشته باشد. میزان سطح اعتماد کارفرما و نحوه تعامل، از جمله مواردی است که می‌تواند همیشه شما را به مدیر برنامه‌ای قابل احترام و همیشگی برای کارفرمایان تبدیل کند.
برداشت آزاد از دنیای اقتصاد
هو العلیم
