برداشت آزاد
• راه سوسیالیستی امیل دورکیم، فاصله چندانی با طریقت مارکس ندارد و حتی گاه به نظر میرسد که رادیکالتر است. او خواستار تجدید نظر در نهادهای مالکیت، وراثت و طبقه و اصول حاکم بر صلاحیتهای اجتماعی و خدماتی است. او به نوعی نظریه عدالت توزیعی پایبند است. سخت به دنبال برابری اجتماعی میگردد و در سخنرانیهای «اخلاق حرفهای و اخلاق مدنی» و پس از آن، اصرار دارد که مسابقه منصفانه در بازار وقتی روی خواهد داد که همه از یک خط شروع کنند.
• دورکیم بر آن است که عدالت و برابری فرصتها در جامعه، منوط به این است که ثروت، موروثی نباشد، بلکه بایستی از طریق روابط کاملاً حرفهای منتقل شود. البته، دورکیم به نوعی از وراثت اعتقاد داشت، اما نه تا آن حد که بر برابری اجتماعی تأثیر وارونه بگذارد.
• عدالت، مستلزم یک مبادلهی منصفانه در بازار و فسخ تمام آن دسته از نابرابریهای اجتماعی است که از منظر ارزش فردی مشروعیت ندارند. قطعاً از منظر فردگرایی، عناوین و درجات از والدین به فرزند منتقل نمیشوند، بلکه حتی حقوق مالکیت نیز نبایستی بخشی از حق وراثت قلمداد گردند.
• دورکیم به این نکته پی برد که در بدو امر افراد با حذف حق مالکیت از حق وراثت، مشکل خواهند داشت، اما در جامعهای که دیگر بر نابرابری قدرت طبقاتی و رقابت وحشیانهی مبتنی نیست، برابری اجتماعی بسیاری از نگرانیهای والدین در مورد زندگی فرزندان بیدفاعشان در جهان اجتماعی بیرحم را از میان میبرد.
• او در تکمیل تحلیل اولیهاش در سخنرانیهای «اخلاق حرفهای و اخلاق مدنی»، و در راستای تحکیم عدالت اجتماعی، حق مالکیت، قراردادهای کاری و سازمان اجتماعی تولید را اصلاح کرد، و کوشید تا به صورتی رادیکال، شکافهای قدرت سیاسی و اقتصادی در جامعه صنعتی مدرن را از میان بردارد.
مآخذ:...