فیلوجامعه‌شناسی

مرفهین بی‏درد: واژه‏شناسی مفهوم «مترف»

فرستادن به ایمیل چاپ

برداشت آزاد از سید علی اکبر قرشی/ قاموس قرآن 


 • «مترف» و «ترفّه»، از ماده «ترف» به معنای نعمت است.
• ابن عرفه گفته «مترف» كسى است كه به سر خود واگذاشته شده و آنچه بخواهد مي‌كند و از وى جلوگيرى نمي‌شود (مجمع البيان ذيل آيه ۱۶/ اسراء).
• و از موارد استعمال آن در قرآن مجيد به دست مي‌آيد كه ثروتمند و قدرتمند سركش مراد است و شايد به همين جهت است كه مجمع البيان آن را در آيه إِنَّهُمْ كانُوا قَبْلَ ذلِكَ مُتْرَفِينَ واقعه/ ۴۵، ممتنع از اداء واجبات گفته است.
• بنا بر اين، «مترف» يعنى امکان دارد و بر پایه این امکان سرکشی می‌کند. كسي كه به او نعمت زياد داده شده و آن در صورت عدم ايمان سبب طغيان و سركشى است.
• نا گفته نماند: اين مادّه در همه جاى قرآن مجيد در مقام ذمّ به كار رفته است.
• إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى‏ أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى‏ علق/۶، حقّاً كه انسان سركشى مى‏كند، همين كه خود را بى‏نياز پندارد.
• وَ كَذَّبُوا بِلِقاءِ الْآخِرَةِ وَ أَتْرَفْناهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا مؤمنون/ ۳۳، ملاقات آخرت را تكذيب كرده و در دنيا آن‌ها را مرفّه و صاحب نعمت كرديم.
• وَ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا ما أُتْرِفُوا فِيهِ وَ كانُوا مُجْرِمِينَ هود/ ۱۱۶، ستمكاران به آنچه در آن وسعت يافته بودند برگشتند و گناهكاران بودند.
• وَ ما أَرْسَلْنا فِي قَرْيَةٍ مِنْ نَذِيرٍ إِلَّا قالَ مُتْرَفُوها إِنَّا بِما أُرْسِلْتُمْ بِهِ كافِرُونَ‏ سباء/ ۳۴، در هيچ شهرى انذار كننده‏اى نفرستاديم مگر آنكه ثروتمندان آن گفتند: ما به آنچه فرستاده شده‏ايد كافريم.
• از آيه شريفه به خوبى روشن مي‌شود كه در وهله اوّل طبقه تحتانی جامعه، از انبياء حمايت كرده‏اند، زيرا انبياء به حمايت آن‌ها و غيره برخاسته‏اند و نيز ثروتمندان، در مرحله اوّل به مبارزه برخاسته‏اند، زيرا پيامبران از عيّاشى و خيره‌سرى آن‌ها جلوگيرى كرده و به تعديل و انصاف وادار مى‏نمودند و آن، بر خلاف ميل خودكامگان بود.
مآخذ:...
هو العلیم

نوشتن نظر
Your Contact Details:
نظر:
<strong> <em> <span style="text-decoration:underline;"> <a target=' /> [quote] [code] <img />   
Security
کد آنتی اسپم نمایش داده شده در عکس را وارد کنید.