برداشت آزاد
• امیل دورکیم، منکر نظریهی حقوق طبیعی بود. حقوق اجتماعی و فردی، ذاتی و از پیش معلوم نیستند، بلکه پیوسته، در حال تکاملاند.
• به زعم او، حقوق، ذاتی جامعه یا فرد نیستند، بلکه توسط «دولت» مشخص و حمایت میشوند. «دولت است که واقعیت این حقوق را خلق و ساماندهی میکند».
• به باور دورکیم، کارکرد اصلی «دولت»، تحقق آزادی انسان و رهایی او از مسؤولیتهای فردی است. «آنچه این امکان را به دولت میدهد و حیات آن را از سطح زیست حیوانی فرامیبرد، این است که حیات اجتماعی در دولت تبلور و طنین مییابد».
• دورکیم، در مقابل نظریه اقتصاد کلاسیک، معتقد است که «دولت» و آزادی فردی در مقابل هم نیستند. دورکیم در سلسله سخنرانیهایی، تاریخچهای از اخلاقیات مدنی، حقوق مالکیت، و الزامات قراردادی را پیش میکشد.
• در جریان این سخنرانیها، دورکیم، به پیروی از سنت روسو، کانت و میل، معتقد است که اقدام در راستای خواست تملک چیزهایی که قبلاً تملک نشدهاند، تشفی ضروریات انسانی، و کار، سه مبنای توجیه حق مالکیت خصوصی هستند. پس، دورکیم، با برداشت لیبرالیستی از مالکیت همراه و همرای است، با این تفاوت که این ضوابط مالکیت را نه امری جوهری و جهانشمول، بلکه محصول سنت و حس جمعی میداند. دورکیم، نشان میدهد که این نحو تلقی از حقوق، چگونه به نحو تاریخمند و در طول تاریخ بسط یافته است. به عقیده دورکیم، این برداشت از مالکیت خصوصی، ریشه در ساختار خانواده رومی و مقرراتی دارد که توسط ژوستینین وضع گردید.
مآخذ:...