برداشت آزاد
• یونانیان، آرمان خود را در علاقه به حکمت و زیبایی کلاسیک و طبیعی قرار دادند. انسان رومی، بر فضیلت جنگاوری و شجاعت تأکید داشت. جهان قرون وسطی، بر سلحشوری و مبارزهجویی ابرام میورزید. و جهان مدرن، تأکید خود را بر بالاترین ارزشها یعنی علم و معرفت قرار داده است.
• این روش تحلیل تاریخی برای آسیبشناسی دورکیم از مدرنیت مهم است. بررسی تاریخی او نشان میدهد، مدرنیت را با آن آرمانها، فرصتی برای تأمل در جوامع پیشین و ایدهآلهای فرهنگی آنها معرفی میکند. ولی فاصله هست از اتوپیای علم و معرفت، تا تحقق انضمامی و نهادی علم و معرفت. امروز، در جهانی مشحون از آشفتگی تربیتی به سر میبریم که از فقدان ارزشهای آموزشی و تربیتی و هدایت روشن، رنج میبرد.
• این تأمل، میتواند بینشی به ما نسبت به دوراهیهای پیش روی ما در میان مدرنیت و سنت ببخشد.
• آینده، صرفاً میتواند بر شرایط کنونی ساخته شود، و نمیتواند نتیجهای از اتوپیاهای فانتزی قلمداد گردد. ایدهالهای اجتماعی، باید به تعابیری از نهادها و روابط واقعی تبدیل شوند و این مشکل دنیای مدرن است که آرمانهایش با هدایت درست تعلیم و تربیت به تبلورات انضمامی نهادی بدل نمیشود. روشنگران، علم و معرفت را آرمان دنیای مدرن معرفی کردند، ولی نظام تعلیم و تربیت همپای این آرمان نیست و جامعهشناسی برای دورکیم عامل اصلاح این وضع است.
مآخذ:...