تیم می
اگر هدف اثباتگرایی جمعآوری و پردازش اطللاعاتی در مورد جهان اجتماعی و تعمیم نتایج و تبیین رفتار انسان با استفاده از تئوریهایمان باشد، آنگاه پوزیتیویسم در این باورداشت که واقعیتی وجود دارد که ما میتوانیم مستقل از تفسیری که مردم از آن دارند، به چنگش آوریم، با تجربه گرایی اشتراک پیدا میکند. به عنوان یک محقق، در نهایت سهولت تنها این وظیفه را به دوش داریم که به گونهای ابزارهای اندازهگیری خویش را بپالاییم که بیطرفانه واقعیت را اندازه بگیرند، همچون خطکشی که طول را و ساعتی که زمان را.
تمایز اساسی تجربهگرایی از اثباتگرایی به نقش نظریه در تحقیق مربوط میشود. چنان چه در فصل دوم شرح خواهیم داد، در چهارچوب اثباتگرایی اطلاعات «تئوری محورند» و به منظور آزمون درستی و دقت نظریه جمعآوری میشوند؛ در مقابل تجربهگرایی، روش تحقیقی است که برای جمعآوری اطلاعات توسط تئوری راهنمایی نمیشود ویا به بیان عامتر آشکارا به تئوری مراجعه نمیکند.
«تجربهگرایی» به برداشتی در چهارچوب روششناسی علوم اجتماعی اطلاق میشود، که در کار تولید اطلاعاتی دقیق (اطللاعاتی وسواسی، صریح و قابل تعمیم) است به گونهای که اطلاعات به خودی خود مقصود پژوهش تلقی میشوند. این روش در این جمله قصار خلاصه میشود که «واقعیات، خود سخن میگویند».
در این مرحله ضروری است که دو کلمه تجربی و تجربهگرایی را با هم اشتباه نگیرید. لغت تجربی مربوط به جمعآوری اطلاعات برای آزمون یا تعمیم فرضیاتی است که در علوم اجتماعی پرداخته شدهاند، در حالی که مکتب تجربهگرایی، آن چنان که نقل بولمر نیز گویا بود، دستگاهی نظری است که معتقد است واقعیات، بینیاز از تبیینِ مبتنی در مفروضات نظری، خود سخنگویند.
در عین حال که تمایزاتی میان اثباتگرایی و تجربهگرایی وجود دارد، اما اولی به شیوههای دومی اعتماد میکند. این دو مکتب هر دو مدعیاند که واقعیاتی در مورد جهان اجتماعی وجود دارند که ما میتوانیم آنها را دریابیم. پس عینیتگرایی عبارت از جدایی محقق از جهان اجتماعی به موازات افزایش دقت ابزارهای جمعآوری اطلاعات است. بنابراین، یک جهان بیرونی وجود داردکه ما میتوانیم اطلاعات آن را بهدست آوریم و قادریم این اطلاعات را مستقل از تفاسیر مردم مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. چنین رویکردی از «نظریه تطابق با واقعیت» ناشی میشود مبنی بر آنکه گزاره یا جملهای صحیح است که با واقعیت بیرونی تطابق حاصل کردهباشد. این رویکرد است که چنان چه گفته خواهد شد، به شدت مشاجره انگیختهاست و هم چنان مسألهساز است.
منابع:...