دکتر حامد حاجیحیدری؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▀█▄ مطلب اول:
▬ مفهوم «انقلاب» و مفاهیم مرتبط با آن، مضمون مشترکی است که در مغرب، از سوی سوسیالیستها و فاشیستها استعمال شده است، ولی هیچ یک از آنها نتوانستهاند، چیزی شبیه انقلاب اسلامی تولید کنند که اکنون پس از چهل سال، هنوز، این چنین توانسته است، قدرت و «عظمت روح» را حفظ کند، و آن را سرزنده، در صحنههایی مانند چهارده خرداد نود و پنج به نمایش بگذارد.
▬ آیت ا... سید علی حسینی خامنهای، مقام معظم رهبری، در گفتارهای مهمی که حکم مانیفست «انقلاب اسلامی» را پیدا کرد، امام خمینی رحمه ا... علیه را «مؤمن متعبد انقلابی» توصیف کردند، و برای انقلابی بودن به سبک امام خمینی (ره)، لااقل پنج ویژگی را برشمردند: «پایبندی به مبانی و ارزشهای اساسی انقلاب اسلامی»، «هدفگیری مستمر آرمانها و همت بلند برای رسیدن به آنها»، «پایبندی به استقلال همه جانبه کشور»، «حساسیت در برابر دشمن و تبعیت نکردن از او» و «تقوای دینی و سیاسی».
▬ آنچه در انقلابیگری در شکل سوسیالیستی و فاشیستی مشهود است، تأکید بر «عظمت روح» است که مدام به خود گوشزد میکند: «خودت باش». ولی تقریر آیت ا... سید علی حسینی خامنهای از «انقلابیگری اسلامی»، یک «انقلابیگری متعبد» است، نه «خودپرست».
▀█▄ مطلب دوم:
▬ در یک کلام، فرق و مرز میان انقلابیگری اسلامی از یک سوی و نسخههای اروپایی آن، یعنی انقلابیگریهای سوسیالیستی و فاشیستی این است که در آن بویژه، «پایبندی به مبانی و ارزشهای اساسی اسلامی»، «هدفگیری مستمر آرمانهای اسلامی و همت بلند برای رسیدن به آنها»، و «تقوای دینی و سیاسی» ملاک است. انسان انقلابی اسلامی، «خودش نیست»، «بنده معبود» است.
▬ روحیه انقلابیگری در فرانسه و آلمان انقلابی طی سده هجدهم و نوزدهم، نهایتاً به نحوی خودشیفتگی منتهی شد. و نتیجتاً میراث انقلاب خیلی زود از دست رفت. همه اینها بر میگردد به این که چهرههای پیشرو آن انقلابها، روشنفکرانی بودند که مدام جمله «خودت باش» را با خود تکرار میکردند، در حالی که پیشوای انقلاب توحیدی در ایران کسی بود که مدام با خود تکرار میکرد «علی باش» «حسین باش» «ابوذر باش» «برای خدا باش و خود هیچ نباش و بدین سان همه عالم باش».
▀█▄ مطلب سوم:
▬ این که چهرههای الهامبخش در اروپا چطور میاندیشیدند، نشان میدهد که چرا آن انقلابها باید تا آن اندازه سستبنیاد میبودند که طی کمتر از بیست سال، کل میراث خود را به دست چهرههای پیشروی خودشیفته نابود کردند.
▬ یک نمونه از این چهرههای انقلابی اروپایی را میتوان در ژان ژاک روسو دید، وقتی که در مطلع کتاب «تفکرات تنهایی» اوضاع و احوال خود را اینطور شرح میدهد: «باز هم در این جهان تنها ماندم؛ نه برادری دارم، نه قومی و نه دوستی که مرا بشناسد و یا از من یاد کند. پس، در این اجتماع غیر از خودم کسی را ندارم. مردی که محبوب همه کس بود و افراد اجتماع را مانند خودش دوست داشت از طرف همان اجتماع رانده شد. آنها در عالم کینه و حسد نقشه کشیدند که چه نوع شکنجه در روح حساس من بیشتر تأثیر دارد، و به اتفاق آراء، تمام روابطی که مرا با دنیای خارج مربوط میساخت قطع نمودند. با این که آنها مرا دوست نداشتند، من به همه مردم علاقهمند بودم، ولی چه سود که همگی از دوستی من دست کشیدند و محبت مرا از یاد بردند. دیگر حالا این افراد در نظرم ناشناس و بیگانه و از هیچ کمترند، زیرا خودشان اینطور خواستند».
▬ اینها، بیانات شاخصترین چهره الهامبخش انقلابی اروپا است، که این چنین، در اوج آشفتگی و خودشیفتگی به تناقض افتاده است. از قضا، این، فرجام برخی از روشنفکران ما پس از انقلاب هم بود، ولی در مرد روحانی راستین، که پیشوای انقلاب شد، و به مدد روح الهی خویش این انقلاب را حفظ کرد، این دست خودپسندیها و افسردگیهای پیآیند آن، راهی نیافت. اینچنین بود که انقلاب اسلامی در چهارده خرداد نود و پنج، تا این اندازه سرزنده بود که دیدیم.
▀█▄ مطلب آخر:
▬ بیانات افسرده و درمانده شاخصترین چهره انقلابی فرانسه را که توأمان بر انقلابیگران سوسیالیست و فاشیست، تأثیرگذار و الهامبخش بود، با بیانات متعبدانه امام ما در وصیتنامه مقایسه کنید تا تمایز اصولی انقلاب ما و آنها را دریابید: «ما میدانیم که این انقلاب بزرگ که دست جهانخواران و ستمگران را از ایران بزرگ کوتاه کرد، با تأییدات غیبی الهی پیروز گردید. اگر نبود، دست توانای خداوند امکان نداشت یک جمعیت سی و شش میلیونی با آن تبلیغات ضد اسلامی و ضد روحانی، خصوص در این صد سال اخیر، و با آن تفرقهافکنیهای بیحساب قلمداران و زبانبمُزدان در مطبوعات و سخنرانیها و مجالس و محافل ضد اسلامی و ضد ملی به صورت ملیّت، و آن همه شعرها و بذلهگوییها، و آن همه مراکز عیاشی و فحشا و قمار و مسکرات و مواد مخدره که همه و همه برای کشیدن نسل جوان فعال که باید در راه پیشرفت و تعالی و ترقی میهن عزیز خود فعالیت نمایند، به فساد و بیتفاوتی در پیشامدهای خائنانه، که به دست شاه فاسد و پدر بیفرهنگش، و دولتها و مجالس فرمایشی که از طرف سفارتخانههای قدرتمندان بر ملت تحمیل میشدند، و از همه بدتر وضع دانشگاهها و دبیرستانها و مراکز آموزشی که مقدرات کشور به دست آنان سپرده میشد، با به کار گرفتن معلمان و استادان غربزده یا شرقزدهی صد در صد مخالف اسلام و فرهنگ اسلامی بلکه ملی صحیح، با نام «ملیت» و «ملیگرایی»، گر چه در بین آنان مردانی متعهد و دلسوز بودند، لکن با اقلیت فاحش آنان و در تنگنا قرار دادنشان کار مثبتی نمیتوانستند انجام دهند و با اینهمه و دهها مسائل دیگر، از آن جمله به انزوا و عزلت کشیدن روحانیان و با قدرت تبلیغات به انحراف فکری کشیدن بسیاری از آنان، ممکن نبود این ملت با این وضعیت یکپارچه قیام کنند و در سرتاسر کشور با ایدهی واحد و فریاد «ا... اکبر» و فداکاریهای حیرتآور و معجزهآسا تمام قدرتهای داخل و خارج را کنار زده و خود، مقدرات کشور را به دست گیرد. بنابراین شک نباید کرد که انقلاب اسلامی ایران از همهی انقلابها جداست: هم در پیدایش و هم در کیفیت مبارزه و هم در انگیزهی انقلاب و قیام. و تردید نیست که این، یک تحفهی الهی و هدیهی غیبی بوده که از جانب خداوند منان، بر این ملت مظلوم غارتزده عنایت شده است».
مأخذ:رسالت
هو العلیم