گروه
اندیشه اقتصاد؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر■ بسیاری از ورزش‌های پرطرفدار امروز جهان با کسب درآمدهای کلان از حق پخش تلویزیونی مسابقات خود و جذب اسپانسرهای مختلف که مایل به تبلیغ در حیطه ورزش هستند به تجارت‌های پرسود بدل شده‌اند و جالب این‌که در اکثر موارد این رشته‌ها فاقد تجربه و دانش در نظرات مدیریتی خود و شاخه‌های مدیریت اقتصادی خود هستند و البته، این وضعیت باعث شده که دانشجویان رشته‌های اقتصادی و مدیریت به دنبال به دست آوردن موقعیت‌های مناسب در این حیطه باشند. مدیران بسیاری از رشته‌های ورزشی هم متوجه شده‌اند که نیازمند رهبران متفکرتر، کارآمدتر و مجهز به علم روز با تفکرات حرفه‌ای هستند.
■ نایجل بانیستر مدیر اجرایی موسسه ام.بی.اس. ورلد شاخه اجرایی مدرسه علوم اقتصادی منچستر می‌گوید: «حیطه صنعت ورزش و اقتصاد ورزش شاخه‌های بسیار جوانی هستند و این باعث می‌شود که در آن‌ها نیاز به علم و تجربه بسیار محسوس باشد. برای آن‌که متوجه اهمیت این مسأله شوید به مسابقات المپیک فکر کنید، مدیران بخش‌های مختلف این مسابقات باید با بودجه‌های کلان، پروژه‌های بزرگ و کارمندان پرشمار و مراجعان پرشمارتر کنار بیایند، اگر آن‌ها علم و شناخت و کارآمدی نداشته باشند، نتیجه عملکرد آن‌ها احتمالاً، چیزی در حد فاجعه خواهد بود». MBS یکی از اولین مؤسسات انگلستان است که در حیطه‌های اقتصادی و صنعتی مرتبط با ورزش فعالیت می‌کند.
■ ماه گذشته بود که این موسسه با همکاری مدرسه اقتصادی منچستر دوره تحصیلی در رشته‌های «اقتصاد ورزش» و «مدیریت ورزش» را پایه‌گذاری کرد. هدف از پایه‌گذاری این رشته تربیت متخصصان حرفه‌ای است که بتوانند در حیطه‌های اقتصادی، مدیریتی و تبلیغاتی با فدراسیون‌ها، باشگاه‌ها و کمیته‌های اجرایی و میزبانی مسابقات کشورهای مختلف همکاری کنند.
■ موسسه آموزشی ایف اجوکیشن استرالیا هم یکی از مؤسسات پیشرو در تربیت متخصصان علوم مدیریت و برنامه‌ریزی در رشته‌های ورزشی است که البته، دوره‌های آموزشی آن به صورت دوره‌های کوتاه‌مدت برگزار می‌شود. جالب این‌که بسیاری از دوره‌های آموزشی این موسسه خاص مدیران یا افراد شاغل در فدراسیون‌های جهانی یا منطقه‌ای است. این موسسه اخیراً کلاس‌های برنامه‌ریزی، مدیریت، ارتباطات و تبلیغات را برای مدیران فدراسیون‌های جهانی دوچرخه‌سواری، اسکی و والیبال برگزار کرده است و سالانه بیش از بیست نفر از افراد شاغل در حیطه‌های مختلف ورزش در استرالیا هم در دوره‌های آن شرکت می‌کنند.
■ جان کورمک مدیر بخش آموزش مدیریت ورزش این موسسه می‌گوید: «تجربه ما نشان داده افرادی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند در کار خود در آینده موفق‌تر خواهند شد. ما در آینده نزدیک دوره‌های طولانی‌تر با مدارک معتبر در این رشته‌ها راه‌اندازی خواهیم کرد».
■ کریس سالی مدیر بخش تحقیقات اقتصادی مدرسه اقتصاد منچستر می‌گوید: «نگاهی به ورزش راگبی می‌تواند ما را متوجه نیاز ورزش به داشتن مردانی با علم اقتصاد و مدیریت بکند».
■ ورزش راگبی در چند سال اخیر با رشد فزاینده محبوبیت و توجه همگانی روبه‌رو شده است و حالا مسابقات جام جهانی و مسابقات تیم‌های برگزیده موسوم به هفت کشور و، حتی، بازی‌های دوستانه این ورزش مورد استقبال تماشاگران قرار می‌گیرد و شبکه‌های تلویزیونی هم برای به دست آوردن حق پخش این مسابقات رقابت می‌کنند، حالا این ورزش با درآمد کلانی روبه‌رو شده است؛ اما، فاقد مدیران با تجربه کافی برای استفاده از این فرصت و گسترش این ورزش در جهان و رسیدن به سطح بالاتری از موفقیت و سودآوری است.
■ کورمک با اشاره به تجربه‌های ناموفق میزبانی در مسابقات مختلف می‌گوید: «یکی از مواردی که ما در دوره‌های آموزشی خود روی آن متمرکز می‌شویم و به تجزیه و تحلیل دقیق جوانب آن می‌پردازیم تا مشخص شود که چرا و چگونه یک شکست مطلق در حیطه اقتصاد ورزشی رخ می‌دهد، میزبانی مسابقات زمستانی سالت لیگ سیتی کانادا است، مسابقاتی که با وجود پتانسیل‌های فراوان اسیر سوء مدیریت فراوان و به یک فاجعه مطلق بدل شد. ما تمام ابعاد و جوانب این مسابقات از لحاظ اقتصادی و مدیریتی را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا دانشجویان ما از این تجربه ناتمام برای برنامه‌های آینده درس» بگیرند. حضور در دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت و بلندمدت این موسسه‌های آموزشی کار سختی نیست. پل دیویس معاون اجرایی سابق کمیته پارالمپیک انگلستان که برای تحصیل در رشته «مدیریت اقتصادی ورزش» در ام.بی.اس. ورلد ثبت‌نام کرده، می‌گوید که اکثر دروس مدرسه به صورت مکاتبه‌ای و آنلاین انجام می‌شود و دوره‌های حضوری تنها یک هفته در هر سه ماه است. او می‌گوید که تحصیل دو و نیم ساله در این رشته قطعاً به او کمک خواهد کرد که در کارش موفق‌تر باشد.
■ بانیستر هم به نکته جالبی اشاره می‌کند: «در حال حاضر بسیاری از مدیران ورزش برای سر و سامان دادن به امور اقتصادی و ارتباطی خود متخصصان این حیطه‌ها را استخدام می‌کنند؛ اما، بین اقتصاد عمومی و اقتصاد ورزش تفاوت‌های زیادی وجود دارد، شاید فردی که کاملاً از علوم اقتصادی آگاه است نتواند در حیطه اقتصاد و مدیریت ورزش موفق باشد. این شاخه در حال حاضر یک شاخه مجزا و گسترده است که افراد درگیر با آن باید با اصول آن کاملاً آشنا شوند. فعالیت در این رشته‌ها علم خاص آن و تخصص مطلق آن را می‌خواهد».
░▒▓ تأثیر تورنمنت‌های ورزشی بر اقتصاد کشور میزبان
■ برزیلی‌ها میزبانی جام جهانی ۲۰۱۴ و المپیک ۲۰۱۶، دو رویداد بزرگ ورزش جهان در دو سال آینده را موفقیت بزرگی می‌دانند، ولی، برخی کارشناسان معتقدند هزینه‌های بالای اقامت تماشاگران تیم‌های میهمان، در درازمدت می‌تواند روی وجهه برزیل به عنوان مقصد گردش‌گری تأثیر منفی بگذارد و به توریسم این کشور ضربه بزند.
■ ولفگانگ ماینیگ، پروفسور اقتصاد که تأثیر تورنمنت‌های بزرگ ورزشی بر اقتصاد کشورهای میزبان را از نزدیک مطالعه کرده، می‌گوید: «اگر برزیل از هواداران تیم‌ها پول بیشتری بابت محل سکونت و حمل و نقل بگیرد، خودش را از بازار توریسم حذف خواهد کرد».
■ اشاره ماینیگ به ده‌ها هتلی است که برای ایام جام جهانی قیمت اتاق‌هایشان را چهار برابر کرده‌اند. هم‌چنین، شرکت بازاریابی برزیلی «موندی» خبر داد که قیمت پروازهای خطوط هواپیمایی این کشور تا بیش از هزار درصد افزایش خواهد داشت.
■ این وضعیت دیلما روسف، رئیس جمهور برزیل را وادار کرد که از ۶ ماه پیش هیأتی را برای نظارت بر قیمت‌ها تشکیل دهد. فلاویو دینو، رئیس شرکت توریستی «امبراتور» درباره تأثیر منفی این افزایش قیمت می‌گوید: «مشکل اصلی اتفاقی است که بعد از المپیک ۲۰۱۶ ریو می‌افتد. برزیل نباید به عنوان یک مقصد گران برای مسافرت شناخته شود، در این صورت، اشتیاق سفر به این کشور برای دهه‌ها از بین خواهد رفت».
■ ماینیگ، استاد دانشگاه هامبورگ معتقد است که برزیل در حال افتادن به دام قیمت‌ها است: «این خطر وجود دارد که آن‌ها اشتباه افریقای جنوبی، میزبان جام جهانی ۲۰۱۰ را تکرار کنند. در آن‌جا تقاضای بیش از حد، قیمت‌ها را بالا برد و کمیسیون ناظر خیلی دیر وارد عمل شد».
■ ماینیگ هشدار داد که با وجود سرازیر شدن هواداران از کشورهای همسایه مثل آرژانتین نباید انتظار سود چشمگیر صنعت توریسم را داشت، چون انتظار می‌رود آن‌ها برای اجتناب از رفتن به هتل، در روز مسابقه به برزیل پرواز کنند و بلافاصله برگردند.
■ ماینیگ اضافه کرد: «حتی در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان، تنها حدود ۱۰۰ هزار هوادار بودند که بیش از یک شب در این کشور اقامت داشتند». به باور این استاد دانشگاه، رویدادهای بزرگ ورزشی ابزاری برای رشد اقتصادی نیست.
■ رسانه‌های برزیلی هم در ماه‌های اخیر تأکید زیادی روی فرودگاه‌های قفل شده، شبکه حمل و نقل ضعیف، فاصله بیش از هزار کیلومتری بین ورزشگاه‌ها و سیر صعودی قیمت‌ها در این کشور داشته‌اند.
■ روزنامه «استادو دو سائو پائولو» نوشت: «قیمت‌ها در برزیل، اروپایی‌ها را شوکه کرده است». اشاره این روزنامه به گروه‌های سازماندهی هواداران در انگلیس، آلمان و بلژیک است که قیمت بسته مسافرتیشان برای جام جهانی از ده هزار دلار بیشتر شده و باعث نگرانی آن‌ها شده است.
■ تحقیق جدید شرکت «امبراتور» نشان می‌دهد شهر ریو سومین شهر گران جهان از نظر قیمت هتل با متوسط قیمت ۷۱/۲۴۶ دلار است که، حتی، از شهرهای نیویورک (۸۲/۲۴۵ دلار) و پاریس (۱۷/۱۹۶ دلار) هم گران‌تر است.
■ برزیل در سال ۲۰۱۳ شاهد رشد ۱۶۸ درصدی درآمد گردشگری‌اش بود. توریسم در کشور برزیل هم‌چنان یک صنعت در حال توسعه به شمار می‌رود. شمار بازدید سالانه از این کشور به زحمت به ۶ میلیون نفر می‌رسد، درحالی‌که برج ایفل در پاریس سالانه حدود همین تعداد بازدیدکننده دارد.
■ قیمت بالای پروازهای داخلی هم دلیل دیگری برای ضربه خوردن این صنعت رو به رشد است. قانونی که در سال ۲۰۰۱ تصویب شد، خطوط هواپیمایی را برای انتخاب قیمت بلیت‌هایشان آزاد گذاشته است. ولی، برخی پروازها از ریو به سائوپائولو که کمتر از یک ساعت طول می‌کشد، در روز افتتاح جام جهانی ۱۰ برابر قیمت عادی تعیین شده است. روزنامه «فولیا ده سائوپائولو» با انتقاد از این وضعیت نوشت: «این قیمت تقریباً، معادل قیمت بلیت پرواز به نیویورک است». دانیل پلا، کارشناس بازاریابی دلایل این قیمت‌گذاری را این گونه شرح می‌دهد: «پروازهای داخلی تقریباً، در انحصار دو شرکت» تام و «گل» است و به همین دلیل قیمت‌ها این قدر گران است.
■ برگزاری جام جهانی در برزیل ممکن است هواداران احساساتی را به سوی این کشور سرازیر کند. این در حالی است که برخی از مسافران برزیل در ۲ سال اخیر بابت هزینه‌های بالا نقره‌داغ شده‌اند.
■ گروهی از پارلمان اروپا که قرار بود در کنفرانس سازمان ملل ریو در سال ۲۰۱۲ شرکت کنند، در اعتراض به قیمت هتل که شبی ۸۰۰ دلار بود، سفرشان را لغو کردند. ۱۰ هزار تماشاگر انگلیسی برای دیدن جام جهانی ۲۰۱۰ به افریقای جنوبی رفتند، ولی، تقاضا برای بلیت‌های جام جهانی ۲۰۱۴ فعلاً از ۱۰۰ هزار هم فراتر رفته است.
■ با وجود این مارک پریمن، عضو گروه هواداران انگلیس در لندن معتقد است که تعداد زیادی از آن‌ها با دیدن قیمت‌ها در تصمیمشان برای سفر بازنگری خواهند کرد. پریمن به روزنامه تلگراف گفت که «سازمان‌دهندگان بازی‌ها باید با هتل داران برزیلی صحبت کنند، چون به نظر می‌رسد که با نزدیک شدن به مسابقات قیمت‌ها سر به فلک خواهد زد».
░▒▓ افزایش درآمد آ. اس. رم با یک «کولوسئوم»
■ باشگاه آ.اس. رم ایتالیا از جزئیات تازه‌ای درباره استادیوم جدید خود پرده برداشت.
■ این استادیوم که قرار است با ۳۰۰ میلیون یورو ساخته شود، گنجایش ۵۲۵۰۰ نفر را خواهد داشت. جیمز پالوتا و شرکت امریکایی‌اش که اواخر سال ۲۰۱۱ این باشگاه را خریدند، در دسامبر سال ۲۰۱۲ با یک شرکت ساخت‌وساز و شهرداری رم به توافق رسید تا در شمال پایتخت ایتالیا یک استادیوم جدید تخصصی بسازند. حالا جزئیات جدیدی در مورد این استادیوم آشکار شده است که قرار است درآمدزایی باشگاه آ.اس. رم را افزایش دهد. ظرفیت این استادیوم که طرحش از روی کولوسئوم تاریخی شهر رم الهام گرفته شده، برای رویدادهای بزرگ تا ۶۰ هزار نفر قابل افزایش خواهد بود. در مجموعه جدید فروشگاه‌ها و رستوران‌های جدیدی نیز ساخته خواهند شد. طبق برنامه قرار است این استادیوم جدید برای فصل ۱۷-۲۰۱۶ افتتاح شود. این استادیوم علاوه بر آن چندین مرکز موسیقی و سرگرمی نیز خواهد داشت، از جمله یک آمفی‌تئاتر پنج هزار نفری در هوای آزاد و یک آمفی‌تئاتر ۱۳ هزار نفر درون استادیوم. باشگاه رم از این لحاظ یک قدم از رقیب همشهری‌اش لاتزیو جلو است؛ چرا که، آبی‌پوش‌های پایتخت هم قصد دارند یک استادیوم جدید ۵۵ هزار نفری بسازند؛ اما، هنوز این هدف تبدیل به یک برنامه عملیاتی مشخص نشده است. این دو باشگاه رمی در حال حاضر در استادیوم قدیمی المپیک این شهر بازی‌های خانگی‌شان را برگزار می‌کنند که برای بازی‌های المپیک ۱۹۶۰ رم ساخته شده بود. علاوه بر این دو باشگاه، چندین باشگاه دیگر ایتالیایی نیز قصد دارند با توجه به استادیوم‌های قدیمی و بعضاً فرسوده در این کشور، ورزشگاه‌های جدیدی بسازند. زودتر از همه باشگاه یوونتوس تورین دست به کار شد. رکورددار قهرمانی در ایتالیا از سپتامبر ۲۰۱۱ در استادیوم جدید و ۴۱ هزار نفری که متعلق به خودش است بازی می‌کند. حالا رم با استادیوم جدیدش، دومین باشگاه در سری آ خواهد بود که استادیوم اختصاصی خودش را خواهد داشت.
■ ایتالیا به دلیل استادیوم‌های قدیمی‌اش، در سال‌های اخیر همواره در رقابت برای میزبانی جام ملت‌های اروپا شکست خورده است. آخرین نوسازی استادیوم‌های این کشور برای میزبانی جام جهانی ۱۹۹۰ اتفاق افتاده بود.
░▒▓ قصر ۴۰۰ میلیون یورویی رئال مادرید
■ باشگاه رئال مادرید قصد دارد استادیوم سانتیاگو برنابئو را بازسازی کند. طبق این پروژه که یک شرکت معماری آلمانی آن را برده، قرار است سانتیاگو برنابئو جدید یک استادیوم عظیم و زیبا شود.
■ تنها ۱۰ روز پس از آن‌که باشگاه بارسلونا اعلام کرد که قصد دارد استادیوم نوکمپ خود را بازسازی کند، رئال مادرید هم برنامه خود را اواخر ماه ژانویه علنی کرد و اولین طرح‌های استادیوم جدید سانتیاگو برنابئو را که سرپوشیده خواهد بود معرفی کرد.
■ این پروژه ۴۰۰ میلیون یورو هزینه خواهد داشت که با توجه به این‌که بازسازی همان استادیوم قبلی است، قابل ملاحظه است. به عنوان مقایسه باشگاه بایرن مونیخ استادیوم آلیانس آرنا را با ۳۴۰ میلیون یورو ساخت.
■ طرح بازسازی استادیوم سانتیاگو برنابئو را که رئال از سال ۱۹۴۷ در آن بازی می‌کند، شرکت معماری آلمانی GMP برنده شد. استادیوم جدید رئال قرار است به گفته فلورنتینو پرس رئیس این باشگاه، تبدیل به یک «نماد در سراسر جهان» شود. او گفت که رئال باید استادیومی داشته باشد که سزاوار شهر مادرید و تاریخچه باشگاه باشد، اما، هدف اصلی از این پروژه بلندپروازانه افزایش درآمدهای سالانه رئال به میزان ۳۰ درصد است. در فضای داخلی ورزشگاه، چند مرکز خرید و رستوران هم در نظر گرفته شده‌اند.
■ زمین بازی استادیوم نیز کاملاً سرپوشیده خواهد بود. علاوه بر آن نمای بیرونی استادیوم هم قرار است، کاملاً تغییر کند. نمایشگرهای عظیم ویدئویی نمای بیرونی سانتیاگو برنابئو را تشکیل خواهند داند که تبلیغات و تصاویر زیبای بازیکنان رئال را پخش خواهند کرد.
■ رئال مادرید همین حالا هم با ۵۱۹ میلیون یورو درآمد در سال، پردرآمدترین باشگاه فوتبال جهان است.
برداشت آزاد از دنیای اقتصاد
هو العلیم
