برداشت از دکتر حسن عباس زاده؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
■ در دنیای امروز، تضمین بقای سازمانها در خلاقیت، نوآوری و آنتروپورنری آنها است؛ به طوری که پیشرفت جامعه زمانی میسر خواهد بود که افرادی با خطرپذیری اقدام به نوآوری کرده تا از این طریق، روشها و راههای جدید بتوانند جایگزین راهکارهای ناکارآمد گذشته شوند.
■ بنا بر این، آنتروپورنری و توجه به آن شرط اساسی توسعه هر کشور در هزاره سوم است از این رو، در کشورهای مختلف توجه خاصی به آنتروپورنری و کارآفرینان میشود و تقویت آنتروپورنری و ایجاد بستر مناسب برای گسترش آن در سازمانها از ابزار پیشرفت اقتصادی کشورها محسوب میشود. به منظور ایجاد آنتروپورنری در سازمانها و تقویت آن، آشنایی با مفهوم آنتروپورنری از دیدگاههای مختلف آن ضروری است که در این نوشتار به این موضوع پرداخته شده است. به طور کلی دیدگاههای مختلف در خصوص مفهوم آنتروپورنری را میتوان در یکی از سه گروه زیر طبقهبندی کرد:
۱- دیدگاهی که بر خصوصیات یا ویژگیهای شخصیتی کارآفرینان تأکید میکند.
۲- دیدگاهی که بر فرآیند آنتروپورنری و نتایج آن تأکید میکند.
۳- دیدگاهی که متمرکز بر فعالیتهایی است که کارآفرینان انجام میدهند.
░▒▓ ۱- دیدگاه خصوصیات شخصی
■ فرهنگ لغت آکسفورد آنتروپورنر را فردی تعریف میکند که یک کسبوکار جدید راهاندازی میکند. خصوصاً پیمانکاری که به عنوان یک واسطه بین کار و سرمایه برای تولید عمل میکند، آنتروپورنر است. به نظر لیبنشتن (Leibenstein)؛ یک آنتروپورنر فردی است که ویژگیهای مخاطرهپذیری، رهبری و انگیزش را داشته و میتواند بحرانها را حل کند. به عقیده شومپیتر (Schumpeter)، کارآفرینان، رهبران و نقش آفرینان اصلی در فرآیند تخریب خلاق هستند. از نظر نایت (Knight)، یک آنتروپورنر فردی است که سرمایهگذاریهای نامطمئن را پذیرفته و از ترس و عدم اطمینان اجتناب میکند. به نظر پیتر دراکر، آنتروپورنر فردی است که همواره به دنبال تغییر است که به آن پاسخ داده و از آن به عنوان یک فرصت بهره گیرد. یک آنتروپورنر از نظر هیگن (E. E. Hagen) اقتصاددانی است که تلاش میکند سودش را با نوآوری و درگیر شدن در حل مسائل حداکثر کند و نیز به واسطه استفاده از قابلیتهایش در برخورد با مسائل خود را راضی کند. از دیدگاه ماکس وبر، کارآفرینان محصول شرایط خاص اجتماعیاند که در این شرایط پرورش مییابند و این جامعه است که افراد را به عنوان آنتروپورنر شکل میدهد. شومپیتر با تمرکز بر ویژگیهای شخصیتی، آنتروپورنر را شخصی ریسکپذیر که در جست و جوی نوآوری، خلق محصولی جدید و فرآیندی نو، بازار جدید، سازمان جدید یا منابعی تازه میباشد، تعریف کرده است. براساس این تعاریف، آنتونیک و هیسریچ (Antonic & Hisrich) نوآوری مدیران میانی را مورد توجه قرار داده و به عنوان آنتروپورنر سازمانی آن را چنین تعریف میکند: «کسی که نه بنیانگذار و نه مالک یک سازمان است؛ بلکه شخصی است در استخدام سازمان که ریسکپذیر است و با استفاده از منابع مالک سازمان و تسهیلات او، اقدام به نوآوری میکند و آنتروپورنر سازمان، اعمال کارآفرینانه نوآوران در سازمانی تحت مالکیت سایرین یا تأمین مالی آن توسط سایرین تعریف میشود». در نهایت از منظر سازمان بینالمللی نیروی کار(International Labour Organization) ILO؛ کارآفرینان افرادی هستند که توان دیدن و ارزیابی و برآورد فرصتها را دارند، همراه با منابع لازم از آن فرصتها بهره میگیرند و برای یک موفقیت تضمین شده دست به اقدامات مناسب میزنند.
░▒▓ ۲- دیدگاه فرآیندی (PROCESS PERSPECTIVE)
■ از نظر این دیدگاه، آنتروپورنری فرآیند سودآوری از ترکیبات جدید، منحصربهفرد و ارزشمند منابع در یک محیط نامطمئن است و به تنهایی نمیتواند در شخص متجلی شود، بلکه مستلزم فرصتها و تقاضاهای محیطی است. به عبارت دیگر، آنتروپورنری فرآیند ارزش آفرینی از طریق تشکیل مجموعه منحصربهفردی از منابع، به منظور استفاده از فرصتها است. از جمله حامیان این دیدگاه، «آنتونیک هیسریچ» است. به نظر وی آنتروپورنری عبارت است از: فرآیند خلق چیزی با ارزش و متفاوت از طریق اختصاص زمان و تلاش کافی همراه با مخاطره مالی، روانی و اجتماعی و نیز دریافت پاداشهای مالی و رضایت شخصی از نتایج آن. همچنین، «رابرت رونشتات»، پس از بازبینی تکامل آنتروپورنری و بررسی تعاریف گوناگون آن، شرحی خلاصه را ارائه داد: آنتروپورنری فرآیند پویایی برای ایجاد ارزش افزوده است، این ارزش را افرادی ایجاد میکنند که ریسکهای بزرگی را در زمینه کسبوکار، زمان یا تعهد کاری برای فراهم آوردن ارزشی جهت یک محصول یا خدمت به جان میخرند. محصول یا خدمت ممکن است جدید باشد یا نباشد یا ممکن است منحصربهفرد باشد، اما، ارزش باید به نحوی توسط آنتروپورنر با امنیت بخشیدن و اختصاص دادن منابع و مهارتهای لازم القا شود. براساس این تعریف اگر محصول، خدمت یا فرآیندی جدید ایجاد شود آنتروپورنری سازمانی صورت گرفته است و اگر چیزی که قبلاً وجود داشته، توسعه و بهبود یابد، بهسازی انجام شده است. به طور کلی از دیدگاه فرآیندی، آنتروپورنری به معنای شناسایی و بهرهبرداری مستمر از فرصتهای محیطی از طریق تولید محصول جدید و منحصربهفرد با بهکارگیری منابع مادی و انسانی و نیز پذیرش مخاطرات (مالی و روحی و اجتماعی) منطقی آن به منظور کسب و حفظ مزیت رقابتی در دنیای رقابت شدید امروزی است.
░▒▓ ۳- دیدگاه فعالیتها (ACTIVES PERSPECTIVE)
■ از نظر این دیدگاه، کارآفرینان فرصتهای سودآور را درک میکنند و فعالیتهایی را برای رفع نیازهای ارضا نشده ابداع یا آنچه در حال انجام شدن است، به طور مؤثرتری انجام میدهند و در واقع، آنتروپورنری فعالیتی هدفمند جهت تحقق نوآوری، حفظ و توسعه یک کسبوکار جدید محسوب میشود. یکی از طرفداران این دیدگاه، پالمر است وی ریسکپذیری، نوآوری و تصمیمگیری هوشمندانه و خلاقانه را به عنوان ویژگیهای تمایز بین کارآفرینان و غیر کارآفرینان معرفی کرده است و عواملی نظیر بازار و محصولات جدید، نوآوری تکنولوژیک، ریسکپذیری و ابتکار عمل داشتن را به عنوان معیارهای سنجش گرایش به آنتروپورنری سازمان میداند. از نظر میلر سازمانی که در نوآوری بازار محصول درگیر میشود ریسک کسبوکار مخاطره آمیز و پرسود را تعهد میکند و از پیشگامان نوآوری در محصول محسوب میشود. میلر معتقد است که پویاییها و خشن بودن محیط مستلزم نوآوری است و متذکر میشود که در محیط بسیار پویا و خشن، سازمانها باید آنتروپورنر باشند. به نظر امیت و همکاران آنتروپورنر یک یا چند فعالیت زیر را انجام میدهد: ۱ بازارهای مختلف را مرتبط میکند. ۲ کمبودهای بازار را تأمین و بر آنها غلبه میکند. ۳ قراردادهای ضمنی یا صریح زمانی را خلق و مدیریت میکند؛ و ۴ ورودی و منابعی را که در بازار با کمبود مواجهند، عرضه میکند.
برداشت از دنیای اقتصاد
هو العلیم