فیلوجامعه‌شناسی

حق ”محرمانه بودن“/”نامحرمانه بودن“

فرستادن به ایمیل چاپ

حامد دهخدا؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر


▬    پنج شنبه شب، برنامه دیروز|امروز|فردا، بیش‌تر به امروز|امروز|امروز شباهت داشت. البته همان «امروز»ش هم «ناآشنا» و «کم‌فروغ» بود.
▬    این برنامه، میزبان دکتر حسام الدین آشنا، کلیدی‌ترین مشاور دکتر حسن روحانی و رئیس مرکز مطالعات راهبردی ریاست‌جمهوری، و دکتر عماد افروغ، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بود. دکتر حسام‌الدین آشنا، کلیدی‌ترین مشاور دکتر حسن روحانی است و برای او به مثابه حجاریان برای خاتمی است؛ از این قرار، لاجرم گفتگو با او، به سمت مهم‌ترین موضوع دیروز و امروز و فردای این کشور غلطید. موضوع انبوه «مذاکرات»، که این روزها آهنگ آن را دارد که راه پانصد روزه را پنجاه روزه بپیماید.
▬    بحث، از قدرت نرمی بود که در سایه محرمانگی (و در واقع، نامحرمانگی) به دست می‌آمد. نه دیروزش روشن شد، نه امروزش توضیح داده شد، و نه در مورد چشم‌انداز آینده شرح «آشنا»یی در دست بود. خیلی چیزها نامحرمانه اعلام شد؛ از مذاکرات نیویورک میان رئیس جمهور ایران-رئیس جمهور امریکا، و وزیر خارجه ایران-وزیر خارجه امریکا، تا مذاکرات ژنو، وزیر خارجه ایران-وزیر خارجه سوئیس (حافظ منافع امریکا در ایران)، ظریف-اشتون، عراقچی-سایمون گس، تخت‌روانچی-سایمون گس، ایران-پنج به علاوه یک، ایران-سه به علاوه سه،... . همه چیز نامحرمانه بود، و یک کابینه «فوق امنیتی»، هیچ‌گاه تا این اندازه امنیتی و پنهان به نظر نرسیده بود. همه چیز نامحرمانه بود.
▬    دکتر حسام الدین «آشنا»، در برنامه امروز|امروز|امروز، بر نامحرمانه ماندن مهم‌ترین مذاکرات سیاسی تاریخ نیم قرن اخیر کشور تأکید کرد، و پاسخ‌ها و واکنش‌های دکتر عماد افروغ، نسبت به «آشنا»، مدام باعث می‌شد که مخاطب، از عوام و خواص، افسوس بخورند که کاش ما جای افروغ بودیم، و «افروغته‌تر» و پرفروغ‌تر، «آشنا» را به غریبه نبودن، یا کمی آشناتر بودن، فقط کمی آشناتر بودن، دعوت می‌کردیم.
▬    در حالی که مذاکرات مجلس شورای اسلامی در استیضاح وزرا نامحرمانه نیست، مذاکرات هسته‌ای، آن هم نه برای اسرائیلی‌ها، بلکه برای ملت ایران نامحرمانه ماند. این نامحرمانه بودن از همان زمان صدارت جناب روحانی بر شورای عالی امنیت ملی آغاز شد، و امروز، در حالی که دکتر حسن روحانی در دانشگاه تهران، از استقبال دولت از شفافیت و نقد سخن می‌گوید، نامحرمانگی به اوج می‌رسد. بله؛ این نامحرمانه بودن، تعبیر تلویحی از غیرقابل نقد بودن است.
▬    مهم: این نامحرمانه بودن، تعبیر تلویحی از غیرقابل نقد بودن است.
▬    مهم: تکرار: این نامحرمانه بودن، تعبیر تلویحی از غیرقابل نقد بودن است.
▬    در حالی که محتوای منفی مذاکرات هسته‌ای قبلی، پس از افشا در غرب به گوش ما رسید، آشنا، به نحوی ناآشنا، ما را غریبه دانست، و از نامحرمانه بودن محتوای مهم‌ترین مذاکرات سیاسی تاریخ نیم قرن اخیر کشور، تأکید می‌کنم، مهم‌ترین مذاکرات سیاسی تاریخ نیم قرن اخیر کشور، دفاع کرد. خب؛ طبیعتاً وقتی سخن از قدرت نرم است، آگاهی مردم اهمیت می‌یابد، و اکنون که معلوم نیست دولت فعلی در پنجاه روز، پانصد روز به جلو گام برداشته، یا همان طور که در تجربه پیشین‌اش معلوم شد، سی و پنج سال به عقب برگشته، آگاهی مردم از نظر «آشنا» هیچ مهم نیست.

░▒▓ فرجام مطلب
▬    این روزها، تا دلتان بخواهد، مذاکره در جریان است که همه به اندازه تاریخ این کشور اهمیت دارد، و در عین حال، «نامحرمانه» است. مذاکراتی که هر یک از آن‌ها، یک دنیا سؤال برای مردم زخم‌خورده من درست می‌کند. یادتان هست، یک روزی محمد جواد اردشیر لاریجانی با نیک براون، سفیر انگلیس در ایران در سفارت انگلستان ملاقات کرد، و همین آقایان چه قشقرقی به پا کردند؟ ولی این روزها، تا دلتان بخواهد، مذاکره در جریان است: مذاکره میان رئیس جمهور ایران-رئیس جمهور امریکا، وزیر خارجه ایران-وزیر خارجه امریکا، وزیر خارجه ایران-معاون اول رئیس جمهور امریکا، وزیر خارجه ایران-وزیر خارجه سوئیس (حفظ منافع امریکا در ایران)، ظریف-اشتون، عراقچی-سایمون گس، تخت‌روانچی-سایمون گس، ایران-پنج به علاوه یک، ایران-سه به علاوه سه،...
▬    این نامحرمانه بودن، تعبیر تلویحی از غیرقابل نقد بودن است.
▬    امام امیرالمؤمنین علی که سلام و درود خدا بر او باد، میان حکمران و مردم حقوق متقابلی نهاده است، که یکی از حقوق حکمران بر مردم آن است که از امر به معروف و نهی از منکر مردم بهره‌مند گردد. به تبع، وقتی امر به معروف و نهی از منکر به حکمران میسر است که مردم حال و کردار او را بدانند و نظارت بر او میسر گردد. به عبارت دیگر، ذکر این تکلیف برای مردم، مآلاً متضمن تکلیف شفافیت به حکمران هم هست. از این قرار، به نظر می‌رسد که به باور امام علی علیه‌السلام، دولت، اساساً «حق» نامحرمانه اعلام کردن مذاکرات، آن هم مذاکرات تا این میزان از اهمیت را ندارد. این، یک اختلال در روابط میان حکمران و مردم است. از این بیش، حکمرانی که چنین سطحی از نامحرمانگی را در رفتار خود با مردم می‌پرورد، برازنده نیست که ظاهری نقدپذیر و شفاف در دانشگاه تهران به خود بگیرد. او شفاف نیست.
مأخذ:رسالت
هو العلیم

نوشتن نظر
Your Contact Details:
نظر:
<strong> <em> <span style="text-decoration:underline;"> <a target=' /> [quote] [code] <img />   
Security
کد آنتی اسپم نمایش داده شده در عکس را وارد کنید.