برداشت 
آزاد از میشل دیلون؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
☱ پیتر برگر (-Peter Ludwig Berger, 1929) در وین متولد شد و پس از جنگ جهانی دوم، به ایالات متحده نقل مکان کرد، و هم‌اکنون استاد عالی‌رتبه در دانشگاه بوستن است.
☱ تأثیر او بر جامعه‌شناسی، سترگ، استثنایی، و ویژه بوده است، ولی خصوصاً در دو حیطه، ممتاز شناخته می‌شود؛ یکی، در برداشت پدیدارشناختی از زندگی اجتماعی، و دیگری، در زمینه دین و سکولاریزاسیون.
☱ در دهه ۱۹۶۰، یعنی زمانی که اغلب جامعه‌شناسان دنبال تبیین‌های کلان و ساختارهای کلان (مانند سرمایه‌داری) یا فرآیندهای کلان (مانند مدرنیزاسیون) اجتماعی بودند. برگر و لوکمان، جامعه را نه یک ساختار ابژکتیو و جبری، بلکه، یک برساخته انسانی تلقی کردند.
☱ این ایده، خصوصاً در آن مقطع بسیار خلاقانه و نامتعارف به نظر می‌رسید.
☱ تمرکز برگر و لوکمان بر زندگی روزمره، و پراگماتیک زندگی «اینجا و اکنون»، یک رویکرد یکسره رادیکال و انقلابی بود که هم تأثیرات شوتز از دانشگاه وین را در خود داشت و هم تأثیرات پراگماتیسم ویلیام جیمز امریکایی را.
☱ البته، در عین آن که گشودن راه را یکه و تنها آغاز کردند، ولی پرداخت مناسب آن‌ها باعث شد که توجه اساتید و دانشجویان متعددی به این سمت معطوف شود. حالا، معلوم شده بود که مقیاس کوچک زندگی معمولی و روزمره، پر از معانی لازم برای تحلیل شکل‌گیری، استمرار و تغییر نهادهای اجتماعی و تاریخ است. تحلیل زندگی روزمره است که می‌تواند نشان دهد که چطور کنش‌های متقابل اجتماعی در ریل‌های نهادینه شده اجتماعی (مانند زبان، خانواده، دانش،...) به پیش می‌روند.
☱ یک دیالکتیک و پوست‌اندازی مستمر است که واقعیت اجتماعی را می‌سازد؛ دیالکتیک میان زندگی روزمره (everyday life)، نهادینه‌سازی (institutionalization)، و مشروع‌سازی (legitimation)، درونی‌سازی (internalization)، هویت (identity)، و باز، زندگی روزمره (everyday life)، واقعیت اجتماعی را می‌سازد:
زندگی روزمره ← نهادینه‌سازی ← مشروع‌سازی ← درونی‌سازی ← هویت ← زندگی روزمره ← نهادینه‌سازی ← ...
☱ کل این چرخه در متن و فضای زندگی روزمره روی می‌دهد. این باور، این خصلت را هم داشته است که خصلتی رهایی‌بخش و آگاهی‌بخش هم دارد.
░▒▓
☱ در راستای همین برداشت از زندگی روزمره است که تحلیل دین در زندگی روزمره از تحلیل دین به عنوان یک سازه حقیقی الهیاتی جدا می‌شود. تحلیل دین در متن زندگی روزمره، وجه علاقه برگر قرار گرفت.
☱ از نظر برگر، دین یک زندگی روزمره و عالم و فضایی مأنوس ایجاد می‌کند که در آن عالم و فضای نمادین و عقاید و معنویات، افراد هم‌فکر، ذیل آن «سایه‌بان مقدس» (۱۹۶۷) به کنش متقابل می‌پردازند. چرخه کامل زندگی روزمره و معمولی زیر سایه دین، همراه با حسی از انسجام اجتماعی روی می‌دهد.
☱ این، در حالیست که تأمل برگر در مورد دنیای مدرن، نشانگر تمایز فزاینده میان فضاهای نهادین و فرایندهای اجتماعی است. دین، در کنار هنر و علم و ایدئولوژی‌ها، به یکی از و فقط یکی از امکانات معنایی و معناسازی بدل شده است. حتی انشقاق و تکثر در درون دین هم پدید آمد. همه این‌ها موجب شد که هم‌سازی و اشتراک معنایی در یک فضای مأنوس زندگی روزمره کم‌رنگ شود.
☱ برگر در عین تعریض و ناخرسندی از ویرانی زندگی معمولی و روزمره، در عین حال، یکی از چهره‌های شاخصی است که گسترش سکولاریزاسیون را فرجام گریزناپذیر مدرنیزاسیون می‌شمرد. مع‌الوصف، در کتاب «قرن مسیحی» (۱۹۹۷)، مدعیست که اغلب جهان امروز نه تنها سکولار نیست، بلکه بسیار هم دینی است.
مآخذ:...
هو العلیم
