برداشت آزاد از گروه تاریخ؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
☱ آلبرتوس ماگنوس در قرن سیزدهم میلادی، نیترات نقره و ژرژ فابریسیوس، نقره کلرید را کشف کرد؛ و دانیل باربارو در سال ۱۵۶۸ م، نحوه عملکرد دیافراگم و کارکرد عدسی در دوربین تاریکخانهای را شرح داد. ویلهلم هومبرگ در سال ۱۶۹۴ م توضیح داد که نور چگونه برخی از مواد شیمیایی را تاریک میکند و در سال ۱۸۰۲ م تامس وجوود انگلیسی توانست روی سطحهای حساس شده با نیترات نقره، تصویر شفافی به دست آورد. اولین تصویر لیتوگرافی نوری در سال ۱۸۲۲ م توسط مخترع فرانسوی، ژوزف نیسفور نیپس تولید شد؛ اما، در هنگام رونوشتبرداری از بین رفت، اما، نیپس در سال ۱۸۲۶ م توانست عکسی دائمی از طبیعت خلق کند. ولی، زمان نوردهی این عکس هشت ساعت بود که زمان بسیار درازی است و مشکل دیگر هم این بود که تصویر، نگاتیو بود؛ یعنی، هرچه سفید بود را سیاه و هرچه سیاه بود را سفید نشان میداد.
☱ به همین دلیل، او به دنبال یافتن فرآیند بهتری بود و با همکاری لوئی داگر، آزمایشهایی را بر ترکیبات نقره براساس یافتههای یوهان هاینریش شولتز در سال ۱۸۱۶ م انجام دادند؛ در آن سال شولتز مشاهده کرد که مخلوطی از نیترات نقره و گچ در مقابل، نور، تیره میشوند. نیپس در سال ۱۸۳۳ م درگذشت؛ ولی، داگر در سال ۱۸۳۷ م توانست روش «داگرئوتایپ» را اختراع کند. داگرئوتایپ به اینگونه بود که به صفحهای نقرهای مدتی بخار ید داده تا نسبت به نور حساس شود، سپس، آن را درون یک دوربین جعبهای گذاشته و با برداشتن عدسی حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه نور از شئ مورد نظر به صفحه نقرهای تابانده میشد. برای ظهور تصویر، صفحه را در محلول جیوه با حرارت ۶۵ درجه قرار میدادند تا با چسبیدن ذرات نقره و جیوه، عکس به وجود آید؛ سپس، صفحه را در آب سرد فرو میبردند تا سطح آن پایدار گردد، در نهایت، صفحه را در آب نمک (سدیم کلرید) قرار داده و تصویر ظاهر میشد. یکی از مشکلات روش داگرئوتایپ این بود که فقط میشد یک نسخه پوزیتیو یا مثبت (عکس دائمی) از سوژه ثبت کرد. در سال ۱۸۳۵ م، چند ماه پس از اینکه نتیجه آزمایشهای لوئی داگر اعلام شد، شیمیدان انگلیسی، هنری فاکس تالبوت گزارشی از روند عکاسی خود که آن را «طراحی نوری» نامیده بود، منتشر کرد؛ تالبوت این روش را در سال ۱۸۳۵ م ابداع کرده بود، اما، آن را مخفی نگه داشت و روش خود را کامل و در سال ۱۸۴۰ م با عنوان «کالوتایپ» معرفی کرد.
☱ وی در این روش، به جای استفاده از صفحات فلزی، از کاغذ حساس شده به نیترات نقره با ترکیبی از سدیم کلرید و اسید گالیک استفاده کرد. کاغذ حساس شده به مدت دو دقیقه نوردهی میشد و پس از آن یک تصویر پنهان به وجود میآمد که آن را با استفاده از پتاسیم ید و سدیم سولفات به صورت نگاتیو (منفی) در اندازههای کوچکتر ثبت میکرد. سپس، با استفاده از آن میشد نسخههای دائمی فراوانی در اندازههای مختلف تهیه کرد؛ تا پیش از این، عکاسان مجبور بودند صفحه حساس را به اندازه شئ مورد نظر بسازند و امکان تغییر در اندازه وجود نداشت. تا سال ۱۸۶۰ م، روش داگرئوتایپ به کلی منسوخ شد و عکاسی مبتنی بر نسخههای نگاتیو و پوزیتیو جایگزین آن شد. در سال ۱۸۳۹ م، جان هرشل با استفاده از سدیم تیو سولفات روشی را برای تهیه نسخه نگاتیو روی شیشه ابداع کرد که به مرور جایگزین نگاتیوهای کاغذی شد.
☱ تئوری عکس رنگی «سه رنگ» توسط جیمز کلارک ماکسول فیزیکدان انگلیسی در سال ۱۸۵۵ م پیشنهاد شد. بر پایه نظریه او، نور مرئی از سه رنگ اساسی قرمز، سبز و آبی تشکیل شده است. پس، فیلمی از سه لایه ساخت که هر لایه آن نسبت به یکی از سه رنگهای اولیه حساس بود و به این ترتیب، توانست نخستین عکس رنگی را در سال ۱۸۶۱ م به ثبت برساند. بالاخره، در سال ۱۸۷۴ م، یک شرکت انگلیسی اولین شیشههای خشک عکاسی را به بازار عرضه کرد و عکاسی جنبه عملی به خود گرفت، اما، حمل و نقل مقدار زیادی شیشه، از لحاظ سنگینی و شکنندگی، یکی از مشکلات پیش رو بود تا اینکه در سال ۱۸۷۱ م ریچارد مدوکس، فیزیکدان و عکاس انگلیسی با ابداع فیلم عکاسی ژلاتینی، زمان عکسبرداری را کوتاه کرد و جابهجایی فیلمهای عکاسی را نیز راحت کرد که نقطه عطفی در تاریخ عکاسی محسوب میشود. جرج ایستمن امریکایی در سال ۱۸۸۴ م، فیلم رول را که فیلمی از جنس پلاستیک آغشته به امولسیون ژلاتینی است، ابداع کرد و با ساخت دوربین جعبهای در سال ۱۸۸۸ م، عکاسی را برای مردم عادی مقرون به صرفه نمود و تحول مهمی در عکاسی ایجاد کرد؛ شعار تبلیغاتی کمپانی کداک برای دوربینهایش چنین بود که: «شما دکمه را فشار دهید، بقیهاش را ما انجام میدهیم». در نوامبر ۱۹۴۸م، ادوین لند نوعی دوربین آنالوگ ظهور فیلم فوری موسوم به دوربین پولاروید را اختراع کرد که بلافاصله پس از عکسبرداری، نسخه چاپشده عکس را پرینت میکرد و عکس گرفتهشده یک دقیقه بعد و در مدلهای جدیدتر تا چند ثانیه بعد، قابل رویت بود.
☱ تصاویر دیجیتال در دهه ۱۹۶۰ م و در جریان پیاده کردن انسان در ماه، تکامل پیدا کرد. دستگاههای گیرنده امواج آنالوگ، اطلاعاتی را که در مورد عکس از فضا ارسال میشد، بسیار دشوار دریافت میکردند. با دیجیتالیزه شدن سیگنالها و تقویت آنها، پارازیتها حذف شدند و تصاویر واضح به دست آمد.
برداشت آزاد از دنیای اقتصاد
هو العلیم