حامد 
دهخدا؛ فقط ایده‌ای برای تأمل بیشتر
░▒▓ در انتظار مناظره‌ها...
☱ انتخابات، باید انرژی تازه‌ای بر پیکر سیاست وارد کند.
☱ انتخابات، می‌تواند فوران ایده‌های خلاق برای اداره کشور باشد. این ایده‌ها، از اعماق جامعه رو می‌آید، و به دستور کارهای آینده الهام می‌بخشد.
☱ از این گذشته، انتخابات، نوع تازه و مشهودی از حمایت مردمی از تدابیر و سیاست‌ها و سیاستمداران فراهم می‌آورد، که کشور از آن انرژی می‌گیرد، و می‌تواند، لااقل به قدر چهار سال، وطن را به پیش برد.
☱ البته، تحقق همه این میوه‌ها، منوط است به فعالیت مسؤولانه نخبگان سیاسی.
☱ نخبگان سیاسی، باید حرف مردم را بشنوند، مسائل آنان را درک کنند، برای آن مسائل راه‌حل‌های به قدر کافی جزئی بسازند، آن راه‌حل‌ها را در سطوح مختلف با مردم در میان بگذارند، و در نهایت، پس از جلب حمایت مردم در انتخابات، و به اتکاء پشتیبانی مردم از آن سیاست‌ها و تدابیر، پیروزی انتخاباتی را سرمایه‌ای برای قدرت اجرای چهار ساله سیاست‌ها بسازند.
☱ ولی...
☱ ولی آن چه در حال وقوع است، انتظار و انفعال نخبگان سیاسی است.
☱ نخبگان سیاسی، کارویژه خود را در جریان انتخابات، تنها تعیین و انتخاب کسانی می‌دانند که توان و جذابیت بیشتری برای رأی آوردن داشته باشند. آن‌ها به وجیه‌المله بودن، زبان‌آوری، با نفوذ بودن، راضی کننده بودن برای همه طرف‌ها، توان جلب توافق سرمایه‌گذاران، و گاه حتی به خوش‌چهرگی منتخب معطوف می‌دارند. ته همه حرف‌ها هم برمی‌گردد به این که آیا نامزد مورد نظر می‌تواند در مناظره‌ها به قدر کافی حاضرجواب باشد یا نه. آیا چهره او در تبلیغات و مناظره‌ها، برای رأی دهندگان به قدر کافی انفعال‌برانگیز و دوست‌داشتنی هست یا نه. بله؛ نخبگان سیاسی، همه بحث‌ها و مناقشات بر سر سیاست‌ها را بر عهده مناظره‌ها می‌اندازند.
░▒▓ عیب‌جویی و «زاویه»جویی
☱ در خلأ اتخاذ مواضع سیاسی برای حل ریز ریز مسائل جامعه، نخبگان سیاسی، کاری در تفصیل مواضع مقام معظم رهبری مد ظله العالی صورت نمی‌دهند. موضع‌گیری‌های سیاسی، اگر هم صورت بگیرد، تقلیل می‌یابد به تکرار سیاست‌های کلی مد نظر مقام معظم رهبری، و حمله به کسانی که با آن «سیاست‌های کلی»، «زاویه» دارند؛ و همین هم جرأت را از خیلی گرفته است که حرفی بزنند و سخنی بگویند که از اعماق آن «زاویه» در بیاید و در اینجا و آن‌جا شعار «مرگ بر نخبه بی‌بصیرت» را به گوش آنان بنوازد. این، آن وضعی است که اخیراً صدای اعتراض شخصیت عاقلی همچون مقام معظم رهبری مد ظله العالی را هم در آورد.
☱ بخشی از این انفعال، قابل درک است. نخبگان سیاسی، درگیر شرایطی هستند که به نحو بی‌سابقه‌ای پیچیده و غامض است. آن‌ها با بحران اقتصاد جهانی مواجهند که وقتی به ایران می‌رسد، با تحریم‌ها تشدید می‌شود. آن‌ها با تلاش بی‌پرده غرب برای مداخله در سیاست کشور تا مرز فروپاشی و تسخیر آن مواجهند. آن‌ها به چشم می‌بینند که کشور درگیر نبرد است. خب؛ در چنین شرایطی، وحدت رویه عمومی در کشور، حول محور رهبر، به اولویت قابل درک سیاستمداران تبدیل می‌شود.
☱ ولی، استمرار فرسایشی این وضع انفعال، موجب می‌شود که کشور، از ایده‌های تفصیلی و جزئی برای حل مسائل خالی شود. تمام نیروها، معطوف و مصروف حمایت از سیاست‌های کلی برای رویارویی با تهاجم فرساینده بیرونی شود. ولی اگر به رسمیت بشناسیم که چه در مقطع کوشش ملت برای استقلال در سال‌های منتهی به ۱۳۳۲، و چه در دوره درخشان پس از انقلاب، همواره ما با چنین دسیسه‌چینی‌هایی روبرو بوده‌ایم، و اگر در شرایط توطئه و حتی شدت توطئه، نخبگان سیاسی، فعالیت برای دستیابی به راه‌حل‌های خلاقانه را تعطیل کنند و نقش سربازان دستپاچه جنگ را بازی کنند، کشور به رکود کشیده خواهد شد. با این وضع، اگر در کوتاه مدت، در مقابل تهاجم حاد بیگانه سر فرود نیاوریم، در بلندمدت، به دلیل رکود سیاست‌ها، مزیت‌های خود برای مقاومت را از دست خواهیم داد.
☱ از این قرار، طی این مدت، خصوصاً پس از شدت یافتن تهاجم در سال هشتاد و هشت، بارها آیت الله سید علی حسینی خامنه‌ای، این سیاست کلی را مطرح فرموده‌اند که هر کس در هر جا و پایگاهی که هست، کار خود را درست انجام دهد و روی این سخن با نخبگان سیاسی هم هست. همان طور که یک نظامی، یا یک معلم، یا یک دانش‌آموز، باید کار خود را درست انجام دهد تا کشور بی‌تأثیر از این آزارها روند تکامل خود را طی کند، نخبگان سیاسی نیز باید از انفعال و حواس‌پرتی دست بردارند، و شجاعانه راه‌ها و شیوه‌های جدید را برای حل همه مسائل کشور بجویند.
☱ با این استدلال، آنچه در حال حاضر در جریان است، وضع مطلوبی نیست. انفعال نیروهای سیاسی، در سه ماه مانده به انتخابات، نشان از طرح ایده‌های جدید برای اداره کشور ندارد. مضحک آن که یکی از این فعالان سیاسی، از «تراکم گفتمانی» سخن گفته است، در حالی که تراکم گفتمان سیاسی واقعی در کار نیست. باید تصحیح کنم که آن چه هست، «تراکم شعارهای انتخاباتی» است، نه «تراکم گفتمان سیاسی». یک فضای فکری، با پیش‌فرض‌های خلاقانه و مقبول که با اعماق نیازهای مردم ارتباط برقرار کند در کار نیست.
☱ تلاش منظمی برای کشف مسائل کشور و توضیح و تبیین آن‌ها و نهایتاً ارائه راه‌حل‌ها و اقامه گفتمان‌های سیاسی برای انتخابات آتی لازم است. دیر است، ولی لازم است.
مآخذ:...
هو العلیم
