☼ اَلسَّلام عَلی الحُسَینِ ... و یا لیتَنا کنْا معَکم فَنَفُوزَ فَوْزاً عَظیماً
برداشت از مجید اعزازی؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ بحران اقتصادی، بیکاری و نگرانی از آینده؛ سه مسألهای که این روزها به مشغله ذهنی بسیاری از کارگران شاغل یا بیکار اقتصادهای اروپا و امریکا و، حتی، اقتصادهایی نظیر چین تبدیل شده است. بیکاری، اما، تنها زاده بحران اقتصادی نیست و سایه پیشرفتهای تکنولوژیک و آمدن روباتها بر سر اشتغال سنگینی میکند. خوف جانشینی چنین ابزارهایی به دل برخی از صاحبنظران نشسته و آنها را به هشدار دادن واداشته است.
▬ تغییرات ناشی از تکنولوژیهای مدرن، به قدری سریع است که بسیاری از کارگران نمیتوانند با آن هماهنگ شوند. در چنین شرایطی، برآوردها حاکی از آن است که تغییرات ناشی از تکنولوژیها در سراسر جهان میتواند منجر به حذف سالانه ۵ تا ۱۰ میلیون شغل شود. از سوی دیگر، دستمزد کارگران در آسیا در حال افزایش است و مدیران کارخانهها، حتی، در چین از فرصت جایگزین کردن روباتها به جای انسانها استقبال میکنند.
▬ همزمان، بیکارهای طولانی مدت در امریکا و اروپا وضعیت نگرانکنندهای را در این کشورها ایجاد کرده است، به طوری که برخی از صاحبنظران ساکن در این اقتصادها اظهار میکنند: «شرایط رکود بزرگ بیشباهت با شرایط ما نیست؛ چرا که، به طور فزایندهای محتمل است که بیکاری طولانی مدت به مانعی مشابه برای بهبود وضعیت اقتصاد تا دو سال آینده تبدیل شود» . اما، مگر در جریان رکود بزرگ چه اتفاقی رخ داده بود؟ در آن زمان، بیکاری زیاد به بیکاری طولانی مدت تبدیل شده بود که دو پیامد داشت: نخست، فشارِ ناشی از تغییرات اقتصادی نابرابری را باعث شد؛ دوم، برقراری دوباره این بیکاری، حتی، در یک اقتصاد بازار که به آرامی فعالیت میکرد، بسیار سخت بود.
▬ در این میان، برخی از مسؤولان و صاحبنظران امریکایی و اروپایی نگرانی خود از قوانین کار اروپا را پنهان نمیکنند و معتقدند که قوانین حمایتی ِکار اروپا به طور معناداری مانع عملکرد مناسب اقتصادی شدهاند و در سراسر این قاره به شکلی مزمن بیکاری زیادی به بارآوردهاند. انتقال جهانی شدن و انتقال فرصتهای اشتغال از غرب به شرق نیز نگرانی تقریباً، تازهای را ایجاد کرده است به گونهای که «آلن بلایندر» اقتصاددان اهل امریکا این مسأله را «سومین» انقلاب صنعتی نامیده است. به گفته بلایندر، ۴۲ تا ۵۶ میلیون شغل ایالات متحده به دلیل تغییر مکان کارخانهها به خارج از این کشور، در معرض آسیب قرار دارند.
▬ با وجود این، اقتصادهایی مانند آلمان شیوههایی را برای حفظ اشتغال خود در دوران جهانی شدن اندیشهاند. به طور مثال، شرکتهای چندملیتی آلمان مانند زیمنس و دایملر، ایجاد فرصتهای شغلی نیازمند مهارتهای بیشتر را فقط به آلمان منحصر میکنند.
▬ با وجود این، هنوز نگرانی درباره «آینده کار» وجود دارد. اینکه آیا «کار» در معرض خطر قرار دارد؟ آیا در آینده روباتها همه فرصتهای شغلی را میربایند؟ «آینده کار» چگونه خواهد بود؟ «آینده کار» به قدری جذاب و حیاتی است که نویسندگان بنام سایت تخصصی «پراجکت سندیکت» در باب آن مقاله نوشتهاند. مقالاتی که تلاش دارند به برخی سؤالات و نگرانیها پاسخ دهند. ترجمه برخی از این مقالات که توسط نگارنده این سطور انجام شده، پیش روی شما است.
برداشت آزاد از دنیای اقتصاد
هو العلیم