سعید نجیبا؛ فقط ایدهای برای تأمل بیشتر
▬ جفری چندور در فیلم «کسر حساب»، میکوشد تصویری از شرایط رکود اقتصادی خرد کننده جاری به دست دهد.
▬ فیلم «کسر حساب» (Call Margin)، به نویسندگی و کارگردانی جفری چندور (J.C. Chandor)، نامزد بهترین فیلم اورژینال اسکار ۲۰۱۲ بود.
▬ مانند بسیاری دیگر، چندور هم میپذیرد که، شکلگیری این بحران به سرمایهداری مالی بازمیگردد؛ این بحران، ناشی از ماهیت مبهم و بسیار مبهم، و فریبکارانه «پول» است.
▬ در جریان بیانیه پایانی فیلم، چندور، درک مخدوش سرمایهداری مالی را از «پول» و مناسبات اقتصادی و اجتماعی ناشی از آن، بیان میکند که آموزنده است.
░▒▓ بیانیه پایانی فیلم
▬ «سَم راجرز» (کوین اسپیسی در نقش سَم راجرز)، مدیر اجرایی بزرگترین سازمان اقتصادی دنیای سرمایهداری است که مدیریت ارشد آن به عهده «جان تالد» (جرمی آیرونز در نقش «جان تالد») است.
▬ پس از آن که این بزرگترین شرکت سرمایهداری، در شرایط «کال مارجین» (کسر حساب) قرار میگیرد، شرکت، با فریب، سهام بیارزش خود را به خورد بازار بورس میدهد، و «سَم راجرز»، مدیر اجرایی نابغهای است که به رغم میلش و با تحمیل «جان تالد»، این کار را به بهترین وجه انجام میدهد و در پایان روز، پشیمان است. «جان تالد» در بیان اسطورهای مفهوم «پول» میکوشد تا او را دلداری دهد.
░▒▓ اسطوره پول و سرمایهداری مالی
▬ «سَم راجرز»:
• من نمیدونم چی شد که تا این درجه پست و حقیر شدم؟
▬ «جان تالد»:
• چرا اینقدر به حال خودت دلسوزی میکنی؟ واقعاً شرمآوره.
• چیه؟ فکر کردی چرا این همه سرمایه و آدم اینجا مشغول به کارن؟
• واقعاً برای چی؟
• نزدیک چهل ساله که هر روز، داری این کارو انجام میدی «سَم».
• اینا همش به خاطر پوله! همه چی اینجا به خاطر پوله! این فقط پوله!
• خودمون ساختیمش.
• تکههای کاغذی که روشون عکس کشیدیم تا برای غذا خوردن به جون هم نیفتیم.
• این کار، غیر انسانیه؟
• و امروزم با روزای دیگه هیچ فرقی نداره. سال هزار و ششصد و سی و هفت، هزار و هفتصد و نود و هفت، هزار و هشتصد و نوزده، هزار و هشتصد و سی و هفت، پنجاه و هفت، هشتاد و چهار، هزار و نهصد و یک، هزار و نهصد و هفت، هزار و نهصد و بیست و نه، هزار و نهصد و سی و هفت، هزار و نهصد و هفتاد و چهار، هزار و نهصد و هشتاد و هفت، خدای من، همیشه همین طور بوده. سال نود و دو، نود و هفت، دو هزار، هر اسمی میخوای روی امسال بذاری بذار.
• این ماجرا، مرتب تکرار شده. سالهای سال. دست ما نیست.
• ما میخوایم این رکود اقتصادی رو کند کنیم؛ کنترل کنیم؛ یا حتی جلوشو بگیریم، اما نتونستیم کوچکترین تغییری در اون به وجود بیاریم.
• ما واکنش نشون میدیم. اگر درست عمل کنیم، پول زیادی به جیب میزنیم؛ اگر هم اشتباه کنیم، مجبوریم بریم گوشه خیابونا.
• و همیشه در این دنیا، به همین میزان، بازنده و برنده، آدم خوشبخت و ناراضی، گربههای چاق و سگای گرسنه، وجود داشتن و خواهند داشت.
• آره، شاید امثال ما، امروزه بیشتر باشن، اما این درصد همیشه یکسان میمونه.
مآخذ:...
هو العلیم